کتاب نایاب “گسترش تشیع” پژوهشی گرانسنگ به اهتمام دکتر علی شریعتی می‌باشد.
بنا بر اسناد تاریخی، کوفیان اولین کسانی بودند که «شیعه» را در معنای اصطلاحی به کار بردند. عوامل کلی نفوذ و پیشرفت تشیع در مناطق مختلف جهان اسلام را می‌توان به این موارد وابسته دانست: دوستی اهل بیت (ع)؛ زهد شیعیان؛ مظلومیت علویان و شیعیان؛ و نگرش عدالت‌خواهانه و ضدستم در شیعه. نگارنده کتاب حاضر، کوشیده است که با نگاهی به منابع موجود به بررسی گسترش تشیع و دلایل آن در حوزه جغرافیایی اسلام پرداخته و دیرینگی تاریخ شیعه در مناطق مختلف را به تصویر بکشد.
معرفی کتاب «گسترش تشیع» اثر دکتر علی شریعتی
اندیشه‌های دکتر علی شریعتی، جامعه‌شناس و روشنفکر نام‌آشنای ایرانی، همواره نقشی تأثیرگذار در بازخوانی و تفسیر مذهب در ایران معاصر داشته است. یکی از آثار مهم او در زمینهٔ تاریخ و جامعه‌شناسی دین، کتاب «گسترش تشیع» است. این کتاب، همچون بسیاری دیگر از آثار شریعتی، با نگاهی جامعه‌محور و تحلیلی به تاریخ اسلام می‌پردازد و تلاش می‌کند روند تاریخی رواج و گسترش مذهب شیعه را بررسی کند.
موضوع اصلی کتاب
کتاب «گسترش تشیع» به دنبال پاسخ به این پرسش است که چگونه و چرا تشیع توانست در میان جوامع اسلامی گسترش یابد و از یک جریان محدود سیاسی–مذهبی به یک مذهب بزرگ و فراگیر تبدیل شود. شریعتی در این کتاب، برخلاف روایت‌های سنتی که بیشتر به جنبه‌های اعتقادی و کلامی می‌پردازند، نگاه جامعه‌شناسانه‌ای به موضوع دارد. او می‌کوشد توضیح دهد که شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی چه نقشی در شکل‌گیری و گسترش تشیع داشته‌اند.
محتوای کتاب
شریعتی در این اثر چند محور اصلی را دنبال می‌کند:
-
نقش عدالت‌خواهی در شکل‌گیری تشیع
او معتقد است که تشیع نه صرفاً یک جریان اعتقادی، بلکه پاسخی اجتماعی به نیاز مردم برای عدالت، مساوات و مبارزه با ستم بود. در نظر شریعتی، تشیع ریشه در اعتراض به انحراف‌های پس از رحلت پیامبر اسلام داشت. -
تشیع به‌عنوان یک جریان مردمی
شریعتی تأکید می‌کند که بر خلاف برخی جریان‌های فکری که از بالا و توسط نخبگان تحمیل می‌شدند، تشیع از بطن جامعه و از سوی مردم عادی حمایت شد. او گسترش تشیع را ناشی از همراهی آن با دردها و آرزوهای توده‌ها می‌داند. -
عوامل اجتماعی و تاریخی
در این کتاب بررسی می‌شود که چگونه قیام‌های شیعی، شرایط اقتصادی–اجتماعی مردم، و مقاومت در برابر سلطه‌های سیاسی، به تدریج به گسترش و نهادینه شدن تشیع منجر شد. -
پیوند تشیع با فرهنگ ایرانی
یکی از مباحث جذاب کتاب، تحلیل نقش ایران در گسترش تشیع است. شریعتی بر این باور است که روحیهٔ استقلال‌طلبی و عدالت‌خواهی ایرانیان با پیام تشیع هم‌خوانی داشت و همین باعث شد که این مذهب در ایران بیش از سایر مناطق اسلامی گسترش یابد.
سبک نگارش
مانند دیگر آثار شریعتی، این کتاب نیز به زبانی پرشور، خطابی و پر از اصطلاحات جامعه‌شناسانه و تاریخی نوشته شده است. شریعتی می‌کوشد با استفاده از مثال‌ها و تحلیل‌های تاریخی، ذهن خواننده را به چالش بکشد. متن کتاب ساده و دانشگاهی صرف نیست؛ بلکه آمیزه‌ای از پژوهش تاریخی و بیان خطابی است که مخاطب را درگیر می‌کند.
اهمیت کتاب
چند دلیل باعث اهمیت ویژهٔ کتاب «گسترش تشیع» می‌شود:
-
تحلیل جامعه‌شناختی تشیع: برخلاف آثار سنتی، این کتاب می‌کوشد تشیع را از منظر اجتماعی و تاریخی تحلیل کند.
-
پلی میان تاریخ و امروز: شریعتی با بررسی گذشته، پیام‌هایی برای جامعه معاصر ارائه می‌دهد و تشیع را به‌عنوان یک مکتب زنده معرفی می‌کند.
-
بررسی هویت ایرانی–اسلامی: کتاب نشان می‌دهد که چگونه فرهنگ ایرانی و مذهب شیعه در طول تاریخ با هم پیوند خورده‌اند و هویت خاصی پدید آورده‌اند.
دانلود کتاب PDF گسترش تشیع
کتاب گسترش تشیع اثر دکتر علی شریعتی، فراتر از یک تحقیق تاریخی ساده است؛ این اثر نوعی مانیفست فکری و اجتماعی دربارهٔ تشیع به شمار می‌رود. شریعتی با قلم پرشور خود، تشیع را به‌عنوان نهضتی عدالت‌خواه، مردمی و ضد استبداد معرفی می‌کند که توانست دل‌های بسیاری را در طول تاریخ به خود جذب کند. مطالعهٔ این کتاب برای کسانی که به دنبال شناخت ریشه‌های اجتماعی و فرهنگی تشیع در ایران و جهان اسلام هستند، بسیار ارزشمند خواهد بود.
دانلود کتاب گسترش تشیع را به همه علاقمندان به آثار دکتر علی شریعتی به ویژه دانشجویان، پژوهش‌گران و علاقمندان به تاریخ تشیع، تاریخ اسلام و جغرافیای تاریخی پیشنهاد می‌کنیم.
این کتاب که توسط کاربران کافه‌کتاب ارسال شده است، بنابر مندرجات فایل کتاب، توسط «پایگاه اینترنتی خانه شریعتی» PDF شده است.
دانلود کتاب‌های دیگر:
برای دانلود این کتاب، ابتدا باید عضو سایت بشوید.
پس از عضویت، لینک دانلود این کتاب و همه‌ی کتاب‌های سایت برای شما فعال می‌شوند.
(قبلا عضو شده‌اید؟ وارد شوید)
