مطالعه آنلاین دیوان حافظ

دیوان حافظ، مجموعه‌ای از غزلیات خواجه حافظ شیرازی؛ عارف، شاعر و سخنور بزرگ سرزمین ایران عزیزمان است. دیوان حافظ شامل چهارصد و نود و پنج قطعه شعر عرفانی، عاشقانه، اندرز و… می‌باشد. این کتاب از شاهکارهای ادبیات ایران و دارای شهرت جهانی است.

حافظ نقل محافل و مجالس ایرانی است. او را بزرگ‌ترین شاعر پارسی‌زبان و پارسی‌سرا می‌شناسند و شهرت بی‌مانند وی در چهارگوشه گیتی، از عجایب جهان است.

بدون شک حافظ بزرگ‌ترین میراث معنوی و ادبی ایرانیان و مایه فخر و احترام پارسی‌زبانان در اقصی نقاط جهان است.

زندگینامه حافظ

خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی در سال ۷۲۷هجری در شیراز دیده به جهان گشود. وی در کودکی تمام قرآن را از حفظ می‌خواند و از همین‌روی به حافظ مشهور گردید. لسان الغیب دیگر لقب اوست.

وی تقریبا تمام عمر خود را صرف تحصیل دانش کرد. در میان اشعارش گاهی به اختصار عنوان کرده که چهل سال از عمر خویش را صرف تحصیل علم نموده است. وی به واسطه غزلیاتش در روزگار خود بسیار مشهور بود. سلاطین و امرا و وزرا و برگان او را به محضر خویش دعوت می‌کردند و همواره مورد توجه مردم بود. او از جمله شعرایی بود که در زمان حیات خویش، شهرت جهانی‌اش را درک کرد.

او در روزگار سختی می‌زیست. تاخت‌و‌تاز مغولان به تازگی به پایان رسیده بود و حمله تیمور لنگ نیز در پیش بود. حافظ در این دوران پر از هرج و مرج می‌زیست.

حافظ را سلاطین محلی بسیار دوست می‌داشتند. سلاطین جلایری و آل‌اینجو و مظفریان او را بسیار مورد احترام قرار داده و امورات زندگی‌اش را تامین می‌کردند.

وی ۶۵ سال عمر کرد. تاریخ وفات این بزرگمردعرصه ادب، سال ۷۹۲ هجری است. آرامگاه او در شیراز قبله عشاق است و روزی نیست که هزاران نفر برای زیارت مزار او، در حافظیه حاضر نشوند.

برای مطالعه زندگینامه کامل حضرت حافظ، رجوع کنید به: کتاب چنین گفت حافظ

اشعار حافظ

بدون هیچ تردیدی حافظ بزرگ‌ترین غزل‌سرای تمام تاریخ است. هیچ‌کس را به شیوایی او قدرت سرودن غزل نیست. قرن‌هاست که ایرانیان با اشعار او انس و الفتی داشته و دیوان حافظ در منزل هر ایرانی به آسانی یافت می‌گردد.

با این‌که بیشتر اشعار حافظ غزل است اما با این حال وی به اندازه‌ای در سرودن اشعار چیره‌دست بود که در سبک‌هایی نظیر مثنوی و قصیده نیز اشعاری از خود به‌جای گذاشت. مثنوی ساقی‌ناهم یکی از مشهورترین مثنوی‌های ادبیات پارسی، سروده حافظ شیرازی است.

حافظ از تاثیرگذارترین شخصیت‌های مشرق‌زمین در مغرب‌زمین است. گوته خود را شاگرد معنوی وی می‌دانست و نیچه به‌شدت او را می‌ستود. اشعار حافظ در تمام دنیا و به تمام زبان‌های زنده ترجمه شده است.

حافظ پرنفوذترین شخصیت در ادبیات پارسی است. از روزگار زندگی او تا به امروز، هیچ شاعر پارسی‌زبانی نیست، مگر آن‌که تحت‌تاثیر او قرار گرفته و با دیوان او انس و الفتی داشته است.

پارسی‌زبانان سراسر دنیا بسیار حافظ را دوست می‌دارند. به گونه‌ای که هر ایرانی و پارسی‌گویی به هنگام مواجهه با مشکلات، به دیوان او رجوع کرده و می‌کوشد تا با گرفتن فال، راه و روش رهایی خود از مشکلات را از حضرت حافظ مدد جوید.

بنگرید به: فال حافظ آنلاین

غزلیات حافظ

حافظ توانست به تنهایی غزل را به اوجِ‌کمال رسانده و ادب و حکمت را در غزل بیاراید. آرایشی ظریف که با ابهام و ایهام و درج و تلمیح، بلاغت و فصاحت را ژرفایی دیگر بخشیده و مدام به امید و رضا دعوت می‌کند.

شهرتِ عالم‌گیر او به واسطه غزلیاتش در زمان حیاتش در سراسر عالم پیچید. به نقل از محمد گل‌اندام، غزل‌های حافظ در سرتاسرِ ممالکِ اسلامی، نقلِ دهان‌ها بود:

«غزل‌های جهانگیرش … به حدودِ اقالیمِ خراسان و ترکستان و هندوستان رسیده و قوافل سخن‌های دلپذیرش در اقلّ‌زمان به اطراف و اکناف عراقین و اذربایجان کشیده. … سماعِ صوفیان، بی‌غزلِ‌ شورانگیزِ [او] گرم نشدی و بزمِ پادشاهان، بی‌سخنِ ذوق‌آمیز او، زیب و زینت نیافتی و بلکه‌ های‌و‌هوی مشتاقان، بی‌ولوله شوقِ او نبودی و سرود و رودِ مِی‌پرستان، بی‌غلغله شوق و ذوق او رونق نگرفتی.»

حافظ هرآنچه از خوبی‌ها و هنرنمایی‌هایی که دیگران در شعر خود آفریدند را در غزل خود به نحو احسن گرد آورد؛ بی‌آنکه مقلّدِ هیچ‌یک از دیگر ‌بزرگان باشد.

سنجشِ غزلیات حافظ با اشعارِ دیگر‌سخن‌ورانِ بزرگِ پارسی‌گوی و پارسی‌سُرای، نشان می‌دهد که چگونه در وزن و قالبِ واحد؛ و با کلماتی به‌ظاهر یکسان، با توجه به ظرفیتِ متفاوتِ کلام، امکان دارد مضمونی زیبا و دل‌انگیز ولی محدود، یا زمینه‌ای خیال‌انگیز و تخیلی نامحدود به وجود آید.

بی‌گمان واژگان برای توصیف این شاهکارِ هنر و ادب ناتوانند. چرا که غزلیاتِ خواجه قرن‌هاست که در هرکجا، عروسِ محفلِ ذوق و ادب و جادوی تسخیر‌کننده اعتقاد و ایمانِ مردمان است.

(منبع: چنین گفت حافظ)

غزل حافظ، نقطه اوج ادبیات پارسی

در زمینه سراییدن غزل و غزل‌سرایی، حافظ افق تاریخ و ادبیات ایران است. در هیچ‌کجای این مرز و بوم و همچنین در هیچ گجای دنیا، شاعری را نخواهید یافت که بهتر و دقیق‌تر و دل‌نشین‌تر از حافظ غزل‌سرایی کند.

با وجودی که از حافظ قطعات دیگری در قوالب مختلف از مثنوی تا رباعی در دسترس است، اما شهرت حافظ که حق مطلب را در مورد او به نهایت خود می‌رساند، غزلیات اوست.

غزل حافظ زینت‌بخش تمام مجالس و محافل پارسی‌زبانان است. بزرگی گفت: «بزرگ‌ترین خسرانی که یک غیرفارسی‌زبان دارد، آن است که نمی‌هواند با غزل حافظ انسو الفتی درخور و شایسته بگیرد» و این کلام بدون شک بهترین کلام برای شناخت جایگاه شعر و غزل خواجه حافظ شیرازی است و بس.

دیوان حافظ

برای مطالعه آنلاین دیوان حافظ ، بر روی هر یک از بخش‌های زیر کلیک بفرمایید:

دیوان حافظ (غزل ۱ تا ۵۰)
دیوان حافظ (غزل ۵۱ تا ۱۰۰)
دیوان حافظ (غزل ۱۰۱ تا ۱۵۰)
دیوان حافظ (غزل ۱۵۱ تا ۲۰۰)
دیوان حافظ (غزل ۲۰۱ تا ۲۵۰)
دیوان حافظ (غزل ۲۵۱ تا ۳۰۰)
دیوان حافظ (غزل ۳۰۱ تا ۳۵۰)
دیوان حافظ (غزل ۳۵۱ تا ۴۰۰)
دیوان حافظ (غزل ۴۰۱ تا ۴۵۰)
دیوان حافظ (غزل ۴۵۱ تا ۴۹۵)