کتاب نایاب “تاریخ طبرستان” با نام کامل التدوین فی احوال جبال شروین اثری است تاریخی-جغرافیایی که توسط محمدحسن‌خان اعتمادالسلطنه نوشته شده است.
کتاب تاریخ طبرستان التدوین فی احوال جبال شروین
این کتاب توسط محمدحسن اعتمادالسلطنه در دوره قاجار نوشته شده است. اعتمادالسلطنه از رجال سیاسی بزرگ عصر قاجار بود و جدای از عالم سیاست، مولف کتاب‌های بسیاری در زمینه تاریخ و جغرافیا بود. کتاب حاضر نیز یکی از مهم‌ترین آثار اوست.
کتاب تاریخ طبرستان با جغرافیا آغاز می‌گردد. مولف کوشیده است تا جغرافیایی طبیعی مازندران و گیلان را بررسی کرده و کیفیت آب‌و‌هوایی منطقه را مورد گزارش قرار داده است. حیات وحش و وضعیت گونه‌های گیاهی و جانوری و همچنین اوضاع قبایل و مردمان ساکن در سوادکوه از مباحث دیگری است که در این کتاب بدان‌ها پرداخته شده است.
در ادامه، بحث جذاب تاریخی کتاب آغاز می‌گردد. ابتدا از قدیمی‌ترین ساکنان منطقه همچون آماردها و تپوری‌ها سخن به میان آورده، سپس درباره زبان این خطه در دوران باستان گفتگو می‌گردد. در این‌جا یک بخش بسیار جذای نیز وجود دارد و آن بررسی تخصصی و تطابق واژگان پهلوی و سانسکریت با زبان فارسی امروزی در طبرستان است.
با پایان دوران ساسانی در پی ظهور اسلام، یکی از جذاب‌ترین مناطق تاریخ، طبرستان است. چرا که در روزگاری که جهادگران اسلامی تمام خاورمیانه، ایران و آسیای میانه را فتح می‌کردند، طبرستان تنها منطقه‌ای بود که هرگز به طور کامل فتح نشد. این موفقیت به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خاص آن و محصور بودن در بین کوه و دریا است. این بکر بودن منطقه باعث شد تا برخی از شاهزادگان ساسانی که به طبرستان گریخته بودند، تا قرن‌ها بعد، نسل در نسل در این منطقه به زندگی خود ادامه داده و حکومت‌های محلی مستقلی داشته باشند. در این کتاب به ذکر تاریخ برخی از این دودمان‌ّای ساسانی نیز پرداخته شده است. از جمله: باوندیان، قارن‌وندیان، پادوسبانیان، دابویگان و…
همچنین ذکر تاریخ حکومت سادات علوی و جستانیان و سادات مرعشی و… نیز بازگویی شده و تاریخ طبرستان در دوران صفوی نیز از دیگر مباحث جذاب این کتاب است.
مطالعه کتاب تاریخ طبرستان
کتاب تاریخ طبرستان (نام کامل آن: التدوین فی احوال جبال شروین) اثری است گرانسنگ و بسیار جذاب برای علاقمندان به تاریخ و همچنین دوست‌داران جغرافیای تاریخی. با توجه به تجدیدچاپ‌های متعدد این کتاب و وجود آن در بازار، برای مطالعه این اثر بهتر است به کتاب‌فروشی‌های سراسر کشور مراجعه کنید. چرا که سیاست کافه‌کتاب احترام و حمایت از حقوق ناشرین است و کتاب‌های موچود در بازار جهت دانلود ارائه نمی‌گردد.
مطالعه کتاب تاریخ طبرستان را به همه پژوهشگران تاریخ ایران اسلامی و محققان جغرافیای تاریخی و تاریخ محلی، پیشنهاد می‌کنیم.
کتاب‌های جایگزین:
کتاب تاریخ طبرستان (ابن‌اسفندیار)
کتاب تاریخ طبرستان و رویان و مازندران
کتاب شهریاران گمنام
کتاب شهریاران طبرستان
کتاب تاریخ گیلان و دیلمستان
کتاب گاوبارگان پادوسبانی
کتاب تاریخ مازندران
کتاب آل‌بویه
کتاب سکه‌های طبرستان
مقاله عوامل پایداری باوندیان
به‌دلیل داشتن حق‌نشر، این کتاب دارای نسخه‌الکترونیک نیست.
برای تهیه نسخه چاپی کتاب، به کتاب‌فروشی‌های سراسر کشور مراجعه کنید.
