دانلود PDF ”اسطوره زرتشت در میان شاعران فارس و عرب“

این مقاله با رویکردی تطبیقی به بررسی جایگاه و کارکرد اسطوره زردشت در شعر شاعران فارسی‌زبان و عرب می‌پردازد. نویسنده ابتدا نشان می‌دهد که در شعر قدیم عرب، حضور مستقیم این اسطوره بسیار اندک است، در حالی که در شعر فارسی و عربی گذشته، استفاده از مفاهیم اساطیری عمدتاً برای مبالغه در مدح، بیان تجربه‌های دینی و صوفیانه یا آرایش سخن به کار می‌رفته و دامنه‌ی معنایی آن محدود می‌شده است. اما در شعر معاصر عرب، زردشت با الهام از اندیشه‌های نیچه و مفهوم «ابرانسان»، به نمادی برای مبارزه سیاسی-اجتماعی و بیداری ملت‌ها بدل گشته است. در سوی دیگر، شاعران معاصر فارسی‌زبان زردشت را گاه هم‌پای پیامبران و چهره‌ای قدسی دیده‌اند و گاه او را در جایگاه زمینی و فلسفی نشانده‌اند.

این پژوهش، با تکیه بر مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، نه به دنبال بررسی صرف تأثیر و تأثر تاریخی، بلکه به دنبال یافتن همانندی‌ها و تفاوت‌های نگرشی است. از این منظر، اسطوره زردشت بستری شده تا همزمان هم نقاط مشترک و هم وجوه افتراق اندیشه‌ی شاعران فارسی و عرب روشن گردد. روش تحقیق بر پایه‌ی استقراء و تحلیل توصیفی-انتقادی است و تلاش دارد نشان دهد انگیزه‌ها و اهداف هر گروه از شاعران در بهره‌گیری از این اسطوره چه بوده و چگونه این استفاده بازتاب‌دهنده‌ی جهان‌بینی، تجربه‌های زیسته و نیازهای فرهنگی-سیاسی آنان است.