سرزمین آذربایجان یکی از کهن‌ترین سرزمین‌های ایرانی است که از دیرباز و از موقعی که کشور ایران تشکیل شده است، جزء جدایی‌ناپذیر کشورمان بوده است. در این مقاله قصد دارم درباره این‌که نام این سرزمین از کجا آمده و ریشه آن از کجاست و زبان این سرزمین از دیرباز چه بوده است مختصری توضیح دهم. نام آذربایجان نام آذربایجان از ایام‌ کهن یکی از معروف‌ترین نام‌های جغرافیایی سرزمین ایران بوده است. آذر ...

یکی از برگ‌های مهم تاریخ ایران، مربوط به جنبش علمی و فرهنگی و ملی، موسوم به جنبش شعوبیه است که در سال‌های پس از اسلام، در فلات ایران و دیگر سرزمین‌های اسلامی آغاز شد و در نهایت به احیای فرهنگ ایرانی منجر گشت. ایران پس از سقوط ساسانیان حمله اعراب به سرزمین ایران، فصلی بسیار مهم از تاریخ این کشور است. این حمله منجر به دگردیسی فرهنگی ایران شد و تاریخ ایران ...

سخن گفتن در مورد حکیم فردوسی بسیار سخت است. مردی که هویت ایرانی به طرز عجیبی به کتاب او پیوند خورده است. نه اینکه دیگران در این هویت سهمی نداشتند، اما این فردوسی بود که این بار را به منزل رساند و هویت ملی ایرانیان را مکتوب کرد به طوری که از هیچ باد و بارانی گزند نبیند و امروز کتاب عظیمش به طور کامل در دست ما باشد و ...

در مقالات قبلی، به ماجرای قیام‌های مهمی که ایرانیان پس از قتل ابومسلم خراسانی توسط خلفای عباسی، ار شرق ایران انجام دادند، مفصلا مطالبی را عنوان کردیم. این قیام‌ها از قرار زیر بودند: قیام سنباد قیام استادسیس قیام المقنع قیام بابک خرمدین گفتیم که پس از کشته شدن ابومسلم، قسمت‌های مختلف ایران دچار آشوب و طغیان شد و از هر گوشه و کنار این سرزمین، پرچم و بیرق استقلال و خون‌خواهی برای سردار نامی ایران ...

از قیام‌های بزرگی که برای خونخواهی ابومسلم و در حقیقت رهایی ایرانیان از چنگال ستم خلفا پس از سقوط ساسانیان رخ داد، قیام المقنع در بلاد ماوراالنهر بود که چند سال پس از قیام استادسیس، به وقوع پیوست. المقنع که بود؟ از آغاز زندگی مقنع خبری در دست نداریم و آن‌چه از احوال وی در کتاب‌های تاریخی مورخان مسلمان آمده است نیز از کینه و تعصب خالی نیستند. در کتاب تاریخ بخارا آمده ...

در مقاله ابومسلم خراسانی، سردار دلیر ایرانی، دیدیم که ابومسلم به چه روش ناجوانمردانه‌ای توسط منصور خلیفه عباسی کشته شد ولی این قتل تبعات زیادی داشت و در ایرانیان تکانی شدید پدید آورد و سرزمین‌های ایرانی‌نشین را وارد مبارزه‌ای سخت با حکومت عباسی کرد. لذا بیهوده نیست که مورخان و پژوهشگران قیام ابومسلم را آغاز رستاخیز ایران شمرده‌اند. دامنه علاقه به ابومسلم به اندازه‌ای بود که بعضی از مردم ایران ...

از دیگر کسانی که بعد از قتل ابومسلم به قیام علیه خلافت تازیان اقدام کرد، استادسیس بود هر چند که نمی‌توان به طور مستقیم قیام او را به خونخواهی ابومسلم مربوط کرد. آغاز کار استادسیس قیام استادسیس به سال صد و پنجاه هجری رخ داد و ظاهرا برای اصلاح آیین زرتشت بوده است؛ ولی عده قابل ملاحظه‌ای از هواخواهان ابومسلم نیز برای اظهار مخالفت با خلیفه به او پیوستند. شورش استادسیس، شورشی ...

قرن سوم و چهارم هجری یکی از مهمترین سده‌های فرهنگی و علمی ایران در تاریخ پس از اسلام است‌. این دو قرن، قرنی است که ایرانیان موفق به بازیابی هویت ملی می‌شوند و دارای فرهنگ مستقل و زبان مستقل می‌گردند. قطعا عوامل زیادی در این بازیابی هویت‌ملی دست داشته‌اند. اما یکی از مهم‌ترین این عوامل، زبان‌فارسی و شاهنامه‌سرایی است. در این نوشتار بر آنیم تا تاریخ شاهنامه‌سرایی را به طور مختصر بیان ...