چکامه “لیلی و مجنون” شاهکار حکیم نظامی گنجوی شاعر پارسی‌گوی و پارسی سرای ایرانی است. این کتاب در شمار مهم‌ترین آثار منظوم عاشقانه در تاریخ ادب پارسی محسوب می‌گردد.
لیلی و مجنون، سومین مجموعه از منظومه‌های نظامی که به خمسه نظامی شهرت دارد، می‌باشد. در مورد ریشه داستان لیلی و مجنون اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی از صاحب‌نظران، اصل این داستان را یک فولکلور عربی برآمده از بیابان‌های حجاز می‌دانند که نظامی آن را ایرانیزه کرده است. برخی دیگر معتقدند ریشه این داستان به تمدن بابل باستان بازمی‌گردد.
ظاهرا بارها پیش از نظامی، شعرای ایرانی دیگری نیز این داستان را به صورت پراکنده به نظم کشیده‌اند. اما نظامی نخستین کسی بود که تمام داستان را به صورت کامل و به دستور فرمان‌روای شروان منظوم ساخت.
خلاصه داستان لیلی و مجنون
لیلا و مجنون، دختر و پسری نابالغ هستند که در مکتب‌خانه دلبسته یکدیگر می‌شوند. به زودی مجنون به خواستگاری لیلا می‌رود اما خانواده دختر به این وصلت تن نمی‌دهند. این اتفاق زمینه‌ساز مشکلات بزرگ‌تری می‌شود و حتی به جنگ قبیله‌ای نیز می‌انجامد. در این جنگ مجنون به‌خاطر لیلا، پشت قبیله خود را خالی کرده و از قبیله لیلا حمایت می‌کند.
سرانجام خانواده لیلا برای رها شدن از مجنون، لیلا را به مرد ثروتمندی شوهر می‌دهند. اما بیماری مرد باعث می‌شود تا لیلا باکره بماند. لیلا در این خانه غصه‌دار است و شوهرش نیز نهایتا از این که لیلا را در فکر دیگری می‌بیند، دق کرده و می‌میرد. لیلا از آن پس از دنیا خود را جدا ساخته و غرق در معنویات می‌گردد. به زودی تبدیل به یک زاهد پاک‌سرشت می‌شود. از این کمال معنویت، مجنون نیز تحت‌تاثیر لیلا، بهره‌مند می‌گردد.
نظامی با نبوغ ذاتی خود، یک داستان عاشقانه‌ی ساده‌ی عربی را تبدیل به یک شاهکار ادبی و عرفانی کرده است. به گفته برخی از پژوهشگران تنها نظامی می‌توانست که یک داستان ساده و محلی را از دل بیابان‌های بی‌آب و علف حجاز بیرون کشیده و تبدیل به یک اثر هنری جهانی کند. این کتاب مشهورترین کتاب عاشقانه کلاسیک ایرانی و اسلامی است.
بررسی ریشه داستان لیلی و مجنون
بر روی خشت‌نبشته‌های باقی‌مانده از کتاب‌خانه‌ای منسوب به نبوکدنصر پادشاه بابل باستان، داستانی وجود دارد که دو شخصیت اصلی آن پسر و دختری به نام‌های کیس و لیلاکس هستند.
براساس این کتیبه‌های، کیس و لیلاکس که در معبد خورشید و تحت‌آموزش کاهن بزرگ معبد ایشتار تحصیل می‌کردند، دلباخته یکدیگر شده و این عشق زمینی، راه را بر عشق معنوی به خورشید می‌بندد. این در سنت بابلیان گناهی نابخشودنی است. لیلاکس به جرم این گناه مجبور به اعتکاف در معبد شده و کیس نیز به جنون رسیده، سر به بیابان می‌گذارد.
لیلاکس به دنبال معشوق خهود، از معبد فرار کرده و می‌کوشد تا کیس را بیابد اما شوربختانه دستگیر و به زندان معبد بازگردانده می‌شود. سرانجام پس از وقایعی، این دو به هم می‌رسند.
اما وصال دو یار، پایان ماجرا نیست. چندی از زندگی این دختر و پسر عاشق‌پیشه نگذشته بود که کیس بی‌وفایی کرده و با زن یک چوپان می‌گریزد و لیلاکس را تنها می‌گذارد.
برخی پژوهشگران نظیر کراچکوفسکی معتقدند که با توجه به شرایط عقیدتی و سیاسی بابلیان، این داستان نمی‌هواند اصل و ریشه بابلی داشته باشد و باید از مناطق دیگری نظیر ایران یا عیلام به بابل رسیده باشد. به هر روی چیزی که مشخص است این است که ریشه داستان لیلی و مجنون به بابل باستان یا سرزمین‌های اطراف آن بازمی‌گردد.
این داستان بعدها به بیابان‌های حجاز رسیده و در میان اعراب مشهور می‌گردد. آن‌ها اسامی کیس و لیلاکس را معرب کرده و قیس و لیلی می‌نامند. در صدر اسلام ظاهرا این داستان بسیار در میان اعراب مشهور بود. البته تغییراتی نیز در داستان می‌دهند. مثلا آشنایی قیس و لیلی را که در معبد خورشید و در هنگام تحصیل آن دو روی داده بود را تغییر داده و آن دو را چوپانانی قلمداد می‌کنند که در صحرا با یکدیگر برخورد کرده‌اند. البته نظامی به اصل ماجرا وفادار بوده و آشنایی این دو را به مکتب‌خانه بازمی‌گرداند.
دانلود کتاب لیلی و مجنون
کتابی که برای دانلود شما عزیزان مهیا شده است، اسکن‌شده از روی نسخه‌ای مربوط به چاپ سال ۱۹۶۵ میلادی در مسکو است. این کتاب با خطی خوش و خوانا نگاشته شده است. کتاب، کامل و بدون حذفیات است. کتاب توسط کاربران برای بارگزاری در کافه کتاب ارسال شده است.
دانلود کتاب لیلی و مجنون را به تمام پژوهشگران، محققان، دوست‌داران و علاقمندان به ادبیات پارسی و به همه بازدیدکنندگان و مخاطبین گرانسنگ کافه کتاب، پیشنهاد می‌کنیم.
پیشنهاد کافه‌کتاب:
دانلود کتاب خسرو و شیرین
دانلود کتاب لیلی و مجنون به نثرهمچنین بنگرید به: گنجور کافه‌کتاب
برای دانلود این کتاب، ابتدا باید عضو سایت بشوید.
پس از عضویت، لینک دانلود این کتاب و همه‌ی کتاب‌های سایت برای شما فعال می‌شوند.
