کتاب “یادگار زریران” (به پهلوی: ایاتگار زریران) یک متن اساطیری قدیمی بازمانده از دوران اشکانیان و رونویسی شده در زمان ساسانیان به زبان پهلویِ پارتی میباشد. این کتاب یکی از مهمترین کتب قدیمی ایرانی است که در بردارنده بخش مهمی از اساطیر ایران باستان است.
معرفی کتاب یادگار زریران
این کتاب شرح ماجرای جنگ گشتاسپ (پادشاه ایران) و ارجاسپ (پادشاه توران) میباشد. این جنگ دراصل نبردی دینی میان ایرانیان زرتشتی و تورانیان غیرزرتشتی بود.
تورانیان که از باورمندان به آیینهای قدیم آریایی بودند، پس از پیوستن ایرانیان به کیش نوظهور زرتشتی، برای حفاظت از آیین کهن، به ایرانیان اعلام جنگ دادند.
در این نبرد بزرگ، زریر از بزرگان ایرانزمین (برادر گشتاسپشاه) کشته شد. سپس بستور پسر زریر که نوجوانی نابالغ و کمسن بود، خود را به میدان جنگ رسانید و توانست طی یک نبرد شگفتانگیز و حماسی، با شجاعت و دلیری، کین و انتقام پدر را از دشمنان ستانده و قاتل پدر را به قتل برساند.
نسک ارزشمند یادگار زریران، کتابی است بازمانده از دوره اشکانی که در دوره ساسانی به دست مهرآبان کیخسرو رونویسی شد. این نسک شرح رویدادها و جنگی است که در آغاز ظهور زرتشت در خاور فلات ایران بین سپاه گشتاسپ نوذری و ارجاسپ پادشاه خیونان در گرفت و با دلاوریهای اسپندیار (اسفندیار) پسر گشتاسپ شاه، زریر برادر گشتاسپ شاه و بستور پسر زریر و همیدون گرامیکَرد و فراشورد پسران جاماسپ با پیروزی ایرانیان به پایان رسید.
این کتاب و این داستان، یک روایت بسیار قدیمی ایرانی است. منشا آن شرق فلات ایران است و یکی از مشهورترین افسانههای ایرانی در دوران باستان بوده است.
یادگار زریران در فرهنگ ایرانی
یادگار زریران در اصل مرثیهای برای سوگواری بر زریر است. این کتاب احتمالا نمایشنامهای بوده که در مراسمی خاص اجرا میشد. نمایشی که بعدها و در دوران اسلامی به تعزیه تغییر شکل داد.
ایرانیان باستان به شادبودن معروف بودند. در طول سال دهها جشن ملی و صدها جشن قومی در سرتاسر ایران برگزار میگردید. نمونههای این جشنها و این روحیه شاد در میان برخی از قومیتهای ایرانی نظیر لُرها، کُردها و تاجیکها هنوز قابل مشاهده است.
باری در این میان، دو رویداد که به سوگواری مشهور بود نیز وجود داشت. نخستین آن مرثیهسرایی برای شاهزاده ایرانی سیاوش بود که در تورانزمین به ناحق شهید گردید و دومین آن همین ماجرای کشتهشدن زریر در نبرد با تورانیان بود.
این دو مرثیه که به صورت نمایش برگزار میشد، اساس سنت تعذیه گردید که پس از اسلام در قاموس یک سنت ایرانی/اسلامی ادامه پیدا کرد.
دانلود کتاب نایاب یادگار زریران
دانلود کتاب ارزشمند یادگار زریران را به دوستداران تاریخ اساطیری ایران توصیه میکنیم. یادگار زریران از مشهورترین و بهترین آثار بازمانده از دوران پیش از اسلام است و جدای از ارزش تاریخی و اساطیری آن، به دلیل محفوظ نگه داشتن واژگان قدیمی و کهنسال پارسی، دارای ارزش زبانشناسی نیز میباشد.
این کتاب که توسط کاربران کافه کتاب برای استفاده علاقمندان به تاریخ و فرهنگ ایران زمین ارسال شده است، نسخهای تایپشده از روی چاپ قدیمی و بسیار باکیفیت میباشد.
برای دانلود این کتاب، ابتدا باید عضو سایت بشوید.
پس از عضویت، لینک دانلود این کتاب و همهی کتابهای سایت برای شما فعال میشوند.