اردشیر پاپکان بنیادگذار دودمان ساسانیان یازدهم ژوئن (مصادف با 21 خرداد) در سال 226 میلادی سکه زرین «آتش جاویدان» را پول ملی (سراسری) ایران اعلام داشت و به جریان گذارد. وی این سکه را در سال 224 میلادی در «پارس» به عنوان واحد پول رایج در محل ضرب کرده بود. بر یک روی این سکه که نمونه‌های آن در موزه‌ها موجود است نقش «آتش جاویدان» حک شده است که در ظرفی روی ستونی قرار داده شده و زبانه می کشد. با این اقدام، اردشیر توجه ویژه خود را به آیین زرتشت که بر رعایت اخلاقیات و درستی و مهربانی کردن تاکید داشته نشان داد و آن را با سیاست (حکومت) درهم آمیخت که چهار قرن ادامه داشت.
یکی شدن دین و دولت در ایران پس از ساسانیان، در دوران بوئیان، صفویان و زمان معاصر تجدید شده است. به نظر مورخان مطرح در سطح جهان، این روش ایرانیان (یکی ساختن دین و دولت)، هربار عامل تقویت و احیاء ناسیونالیسم ایرانی، اقتدار و نیرومندی ایران و بکار افتادن استعداد و خلاقیت ایرانی شده است. اردشیر قبلا در همان سال (226 میلادی) در محل هرمزگان (نزدیک بهبهان امروز) و در جریان جنگ داخلی ایرانیان با وارد ساختن شکست نهایی بر اردوان پنجم آخرین شاه دودمان اشکانی ایران به عمر حکومت 475 ساله اشکانیان پایان داده بود. اردشیر حکمران پارس (مرکب از استان‌های جنوبی ایران آن زمان از جمله سپاهان و کرمان) و پاسبان آتش مقدس در این منطقه، حکومت اردوان را به فساد داخلی و ابراز ضعف در برابر رومیان متهم کرده بود و پرچم نجات وطن را بر دوش گرفته بود. اردشیر پس از برانداختن اشکانیان، برخلاف تصور همگان پایتخت را از تیسفون (مدائن- نزدیک بغداد) به استخر (شیراز) و یا شهر مورد علاقه اش کرمان منتقل نکرد. عباسیان هم که تحت تأثیر فرهنگ و ایده‌های سیاسی ایرانیان بودند در سال 762 میلادی بغداد را که یک دهکده و درختستان بود به صورت شهری بزرگ در آوردند و پایتخت خلافت اسلامی خود قرار دادند. واژه بغداد پارسی است (بغ – داد و بغ به معنای خدا است). شهر تیسفون پایتخت اشکانیان و ساسانیان در سال 637 میلادی به تصرف عرب درآمد. تفکر و رفتار اردشیر سبب ظهور ناسیونالیسم ایرانی شد و ایران در پرتو همین ناسیونالیسم ویژه، در دوران حکومت شاپور یکم پسر اردشیر با سه بار در هم کوبیدن امپراتوری روم، اسیرکردن «والرین» امپراتور این کشور و تحقیر رومیان و خراج گزار کردن آنان، بار دیگر تنها ابرقدرت جهان شد.
