کتاب صیدنه یکی از مشهورترین آثار نابغه و دانشمند ایرانی، ابوریحان بیرونی می‌باشد. اصل این کتاب توسط ابوریحان به عربی نوشته شده بود. سپس در قرن هشتم هجری کتاب توسط ابوبکر بن علی بن عثمان کاسانی به فارسی ترجمه شد. در دوره معاصر نیز این کتاب با همت و تلاش اساتید بزرگ، ایرج افشار و منوچهر ستوده، گردآوری، بازنویسی و تصحیح شد و در سال ۱۳۵۸ خورشیدی در دو جلد، به چاپ رسید که هم‌اکنون هر دو جلد آن در این پست، آماده دانلود شما خوبان می‌باشد.
معرفی کتاب صیدنه
کتاب “صیدنه” اثر ابوریحان بیرونی یکی از مهم‌ترین آثار او در زمینه داروسازی، گیاه‌شناسی و طب سنتی است. این کتاب نامش برگرفته از واژه یونانی “صیدنه” (Sidna/Pharmacology) است که به معنای داروشناسی یا علم شناخت داروهاست. بیرونی این کتاب را در قرن چهارم هجری (حدود قرن ۱۰ میلادی) نوشته است.
🟩 معرفی کلی:
- نام کتاب: صیدنه فی الطب
- نویسنده: ابوریحان محمد بن احمد بیرونی
- موضوع: داروشناسی، پزشکی، گیاهان دارویی
- زبان اصلی: عربی
- دوران نگارش: قرن ۴ هجری قمری
🧪 موضوع و محتوای کتاب:
کتاب صیدنه یک دایرة‌المعارف داروشناسی است که در آن حدود ۱۱۲۰ دارو را توصیف کرده و اطلاعات مربوط به آن‌ها را آورده است. این اطلاعات به طور خلاصه شامل موارد زیر می‌شوند:
- نام‌های گیاهان، داروها و ترکیبات شیمیایی به زبان‌های مختلف (عربی، فارسی، یونانی، سریانی، سانسکریت و …)
- خواص درمانی داروها
- روش‌های تهیه و نگهداری داروها
- جایگاه آن‌ها در طب سنتی ایرانی و یونانی
📚 ویژگی‌های برجسته کتاب صیدنه:
- چندزبانه بودن: بیرونی برای هر دارو نام‌های آن را به چند زبان آورده که نشان از رویکرد علمی و تطبیقی او دارد.
- منبعی برای تاریخ علم: این کتاب به‌عنوان مرجعی تاریخی برای شناخت وضعیت علم طب و داروسازی در تمدن اسلامی و حتی هندی شناخته می‌شود.
- استفاده از منابع هندی و یونانی: بیرونی، که سال‌ها در هند زندگی کرده بود، از منابع طب آیورودا نیز استفاده کرده است.
“صیدنه” از معدود کتاب‌هایی است که پیوندی میان دانش داروشناسی یونانی، ایرانی و هندی برقرار کرده است و به همین دلیل در تاریخ علم بسیار اهمیت دارد.
دانلود چند کتاب دیگر از ابوریحان:
تحقیق ماللهند
التفهیم
آثار الباقیه عن القرون الخالیه
چند رساله از ابوریحان
التفهیم لاوائل صناعه التنجیم
الاسئله و الاجوبه
استخراج الاوتار
اختراعات و اکتشافات
زندگینامه ابوریحان بیرونی
👤 نام کامل: ابوریحان محمد بن احمد بیرونی
🗓 تولد:۳۶۲ هجری قمری / ۹۷۳ میلادی در کاث، خوارزم (امروزه در ازبکستان)
✝ وفات: ۴۴۰ هجری قمری / ۱۰۴۸ میلادی در غزنه (امروزه در افغانستان)
🟨 زمینه‌های علمی:
ابوریحان بیرونی یکی از چندبُعدی‌ترین چهره‌های علمی در تمدن اسلامی بود و در حوزه‌های مختلفی کار کرده است. او را در شمار معدود همه‌چیزدان‌های دنیا می‌دانند که آثار بسیاری در زمینه دانش‌های گوناگون از خود برای ما به یادگار گذاشته است. علومی که بیرونی بر آن‌ها سیطره داشت:
- ریاضیات
- نجوم
- فیزیک
- زمین‌شناسی
- جغرافیا
- تاریخ
- داروشناسی
- فلسفه
- زبان‌شناسی
- ادیان و فرهنگ‌ها
🧭 سفر به هند و آثار فرهنگی:
ابوریحان مدتی در دربار سلطان محمود غزنوی زندگی کرد و همراه او به هند رفت. در این سفر، زبان سانسکریت آموخت و با آیین‌ها و علوم هندی آشنا شد. حاصل این سفر، کتاب مشهور او با نام “تحقیق ماللهند” (تحقیق درباره هند) بود که یکی از دقیق‌ترین گزارش‌های تاریخی و مردم‌شناختی از هند باستان است.
📚 مهم‌ترین آثار:
| نام اثر | موضوع |
|---|---|
| آثارالباقیه عن القرون الخالیه | تاریخ و تقویم ملت‌ها |
| تحقیق ماللهند | آیین‌ها و فرهنگ هند |
| القانون المسعودی | نجوم و ریاضیات |
| صیدنه فی الطب | داروشناسی و پزشکی |
| الاستیعاب فی الجغرافیا | جغرافیا |
| التفهیم | نجوم و ریاضی، به فارسی و عربی |
🌍 ویژگی‌های برجسته:
- دانشمند چندزبانه: بیرونی به زبان‌های عربی، فارسی، یونانی، سانسکریت، عبری، سریانی و … تسلط داشت.
- روش علمی: او از نخستین دانشمندانی بود که به روش‌های تجربی، مشاهده، اندازه‌گیری دقیق و استفاده از ابزارهای علمی در پژوهش اعتقاد داشت.
- نقش در تاریخ علم: بسیاری از نظریات علمی او قرن‌ها جلوتر از زمان خود بودند. مثلاً:
– محاسبه شعاع زمین با دقت بالا
– مطرح‌کردن حرکت زمین (پیش از کوپرنیک)
– بحث‌هایی درباره جاذبه و نور
🏅 جایگاه در تاریخ:
ابوریحان بیرونی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین متفکران علمی قرون وسطی در جهان شناخته می‌شود. غربی‌ها او را با لقب‌هایی می‌شناسند که در نوع خود بی‌همتاست. مانند:
- “پدر انسان‌شناسی تطبیقی”
- “یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان تاریخ”
- “لئوناردو داوینچی شرق”
دانلود کتاب صیدنه (PDF)
دانلود کتاب PDF صیدنه را به همه کاربران کافه کتاب پیشنهاد می‌کنیم. این کتاب در دو جلد، نسخه‌ای بسیار نایاب است که توسط کاربران تهیه و ارسال شده است. کتاب حاضر چاپ سال ۱۳۵۸ خورشیدی می‌باشد.
شناسنامه کتاب
نام کتاب: صیدنه
نویسنده: ابوریحان بیرونی
مترجم: ابوبکر بن علی بن عثمان کاسانی
به کوشش: ایرج افشار و منوچهر ستوده
سال چاپ: ۱۳۵۸ خورشیدی
فرمت کتاب: PDF
زبان کتاب: پارسی
حجم فایل کتاب: جلد نخست: 9 مگابایت | جلد دوم: 7 مگابایت
تعداد صفحات: جلد نخست: 639 برگ الکترونیکی | جلد دوم: 599 برگ الکترونیکی
Introduction to this book in English: “Saydana” (also spelled “Ṣaydana fi al-Ṭibb”) is a renowned pharmacological encyclopedia written by the eminent Persian scholar Al-Biruni in the 11th century. This work focuses on the study of medicinal substances, including detailed descriptions of over a thousand drugs and natural remedies. Al-Biruni not only classified these substances by their therapeutic properties, but also listed their names in multiple languages such as Arabic, Persian, Greek, Sanskrit, and Syriac, making the book a valuable resource for both historical and comparative pharmacology. His deep engagement with Indian medicine and Greek scientific traditions highlights the cross-cultural nature of medieval Islamic science. “Saydana” remains one of the earliest and most comprehensive texts in the field of pharmacology in the Islamic Golden Age.
برای دانلود این کتاب، ابتدا باید عضو سایت بشوید.
پس از عضویت، لینک دانلود این کتاب و همه‌ی کتاب‌های سایت برای شما فعال می‌شوند.
(قبلا عضو شده‌اید؟ وارد شوید)
