کتاب پشتاره نوشته‌ی نصرت‌الله بختورتاش اثری اندیشمندانه درباره صلح، انسانیت و نقش فرهنگ در همزیستی جهانی است. نویسنده با نگاهی فلسفی و اجتماعی، موضوعاتی چون جنگ، آموزش، رسانه و نقش یونسکو را بررسی می‌کند. بختورتاش در این کتاب بر ضرورت درک متقابل میان ملت‌ها و ترویج فرهنگ گفت‌وگو تأکید دارد. پشتاره اثری کم‌حجم اما ژرف‌نگر است که خواننده را به تفکر درباره ارزش‌های انسانی و جهانی دعوت می‌کند.
معرفی کتاب پشتاره نوشته نصرت‌الله بختورتاش
کتاب پشتاره یکی از آثار ارزشمند و کمتر شناخته‌شده‌ی نصرت‌الله بختورتاش است؛ نویسنده، پژوهشگر و اندیشمندی که همواره دغدغه‌ی فرهنگ، هویت ملی و انسان‌گرایی را در آثار خود بازتاب داده است. این کتاب که در سال ۱۳۴۹ منتشر شده، مجموعه‌ای از جستارها و گفتارهای تأمل‌برانگیز درباره‌ی صلح، تمدن، رسانه و آموزش است. بختورتاش در پشتاره با نگاهی انسانی و خردورزانه به این می‌پردازد که چگونه می‌توان از دل تنش‌ها، بی‌سوادی‌ها و جنگ‌ها، جهانی صلح‌جو و خردمند ساخت.
واژه‌ی «پشتاره» در زبان فارسی کهن به معنای بار، بسته یا اندوخته‌ای از دانش و اندیشه است؛ و شاید نویسنده با انتخاب این نام، خواسته باشد مجموعه‌ی اندیشه‌های خود را در قالب یک «بسته‌ی فکری» در اختیار مخاطب بگذارد.
درباره‌ی نویسنده
نصرت‌الله بختورتاش از نویسندگان و محققان برجسته‌ی ایرانی در سده‌ی گذشته بود. او در کنار فعالیت‌های فرهنگی و پژوهشی، به تاریخ، فلسفه، و ریشه‌شناسی زبان نیز علاقه‌مند بود و آثار متعددی درباره‌ی تاریخ ایران باستان، پرچم ایران و ساختار نظامی دوران هخامنشی نوشته است. بختورتاش را می‌توان یکی از چهره‌های پیشرو در نگاه ملی و فرهنگی به تاریخ ایران دانست؛ اما در کتاب «پشتاره» او از مرزهای ملی فراتر می‌رود و نگاهی جهانی و انسان‌گرایانه اتخاذ می‌کند.
ساختار و محتوای کتاب
کتاب پشتاره شامل چندین گفتار مستقل است که در عین جدایی موضوعی، پیوندی عمیق در اندیشه دارند. عناوینی چون نبردهایی به نام جنگ مقدس، بشر، اتم و فضا، سیاست یا اقتصاد، نقش آموزش و پرورش در همگرایی بشر، یونسکو و کنگره جهانی پیکار با بی‌سوادی، و رادیو تلویزیون و مطبوعات در خدمت تفاهم عمومی هر یک به‌گونه‌ای جهان معاصر را نقد و بررسی می‌کنند.
بختورتاش در این مقالات از زاویه‌ای فلسفی و فرهنگی، مسائل جهانی را می‌نگرد. او باور دارد که ریشه‌ی بسیاری از نابسامانی‌های بشر در بی‌دانشی، تعصب، و سوءاستفاده از قدرت است. در فصل مربوط به «جنگ مقدس»، نویسنده به صراحت از خطر آمیختن دین و قدرت سخن می‌گوید و هشدار می‌دهد که چگونه در طول تاریخ، مفاهیم مقدس به ابزاری برای جنگ و ویرانی تبدیل شده‌اند.
در بخش دیگری، با نگاهی آینده‌نگر، درباره‌ی تأثیر علم و فناوری بر سرنوشت انسان سخن می‌گوید. او ظهور انرژی اتمی و گسترش فضا را نه صرفاً نشانه‌ی پیشرفت، بلکه آزمونی برای وجدان انسانی می‌داند. به عقیده‌ی بختورتاش، علم اگر در خدمت انسانیت نباشد، خود می‌تواند به بزرگ‌ترین تهدید بشر بدل شود.
اندیشه‌ی مرکزی کتاب
نکته‌ی محوری در پشتاره، تأکید بر همگرایی فرهنگی و شناخت متقابل ملت‌ها است. بختورتاش باور دارد که اگر آموزش و پرورش به جای رقابت‌های کور، بر ارزش‌های انسانی و تفاهم میان ملت‌ها تمرکز کند، می‌تواند زمینه‌ساز صلح پایدار شود. او در یکی از فصل‌ها به نقش یونسکو در مبارزه با بی‌سوادی اشاره کرده و آن را نماد امید برای آینده‌ی بشریت می‌داند. از نگاه او، ریشه‌ی بسیاری از جنگ‌ها در نادانی و ناآگاهی است و تا زمانی که ذهن‌ها روشن نشود، جهان روی آرامش نخواهد دید.
در جای‌جای کتاب، نویسنده از نقش رسانه‌ها نیز سخن می‌گوید. در آن دوران که رادیو و تلویزیون هنوز ابزارهای نوپایی بودند، بختورتاش به درستی اهمیت آن‌ها را در شکل‌دهی افکار عمومی تشخیص داده بود. او معتقد است رسانه می‌تواند دو چهره داشته باشد: ابزاری برای آگاهی یا وسیله‌ای برای فریب. اگر در خدمت حقیقت و تفاهم عمومی قرار گیرد، می‌تواند همان‌قدر سازنده باشد که جنگ‌افزارها و تبلیغات در خدمت سیاست‌های نادرست می‌توانند ویرانگر باشند.
در میان آثار متعدد نصرت‌الله بختورتاش، کتاب پشتاره جایگاهی ویژه دارد. بیشتر آثار او رنگ تاریخی و پژوهشی دارند، اما پشتاره بیشتر یک اثر فرهنگی-فلسفی است. در این کتاب، او دیگر تنها مورخ یا زبان‌شناس نیست؛ بلکه انسانی دغدغه‌مند است که به سرنوشت بشر و آینده‌ی زمین می‌اندیشد.
از همین رو، می‌توان گفت پشتاره حلقه‌ی ارتباط میان دو بخش از زندگی فکری بختورتاش است: بخش نخست که در خدمت شناخت ایران باستان و هویت ملی است، و بخش دوم که به حوزه‌ی جهانی و انسان‌گرایی گسترش می‌یابد. این اثر، تصویری از نویسنده‌ای را نشان می‌دهد که از مرزهای تاریخ و اسطوره عبور کرده تا به فلسفه‌ی زیستن در جهان مدرن بیندیشد.
اهمیت کتاب برای امروز
گرچه بیش از نیم‌قرن از نگارش پشتاره می‌گذرد، اما مفاهیم آن همچنان زنده و کاربردی‌اند. در دنیایی که هنوز گرفتار جنگ، فقر فرهنگی، و سوءاستفاده از رسانه‌هاست، سخنان بختورتاش یادآور این است که صلح، تنها در پرتو آگاهی و آموزش به‌دست می‌آید. او به زیبایی نشان می‌دهد که تمدن بشری بدون اخلاق و انسانیت، چیزی جز پوسته‌ای توخالی نیست.
خواندن پشتاره برای هر کسی که دغدغه‌ی فرهنگ، صلح، و آموزش دارد، تجربه‌ای روشنگر است. این کتاب ما را به اندیشیدن درباره‌ی نقش خود در جامعه و مسئولیت‌مان در برابر انسان‌ها دعوت می‌کند.
دانلود چند کتاب دیگر:
چهل طوطی
مثل سگ میکنمت صدا ای یار بیوفا
آشپز، شوهر می‌کند
تمدن اشکانیان
مزدک و مزدکیان
اه بابا نکن
میکنمت حبس در دل
دانلود کتاب پشتاره
کتاب پشتاره اثری است که می‌توان آن را سرود انسان‌گرایی در قرن بیستم دانست. بختورتاش با زبانی صریح و اندیشه‌ای ژرف، هشدار می‌دهد که علم و سیاست اگر از مسیر اخلاق دور شوند، جهان را به پرتگاه می‌برند. در مقابل، آموزش، تفاهم، و رسانه‌ی مسئول می‌توانند پایه‌های صلح و پیشرفت واقعی را بنا کنند.
در نهایت، پشتاره تنها یک کتاب نیست، بلکه بیانیه‌ای فرهنگی برای انسان معاصر است؛ کتابی که ما را به بازاندیشی درباره‌ی معنای تمدن، صلح و مسئولیت فردی فرا می‌خواند. این کتاب چاپ سال ۱۳۴۹ خورشیدی است.
برای دانلود این کتاب، ابتدا باید عضو سایت بشوید.
پس از عضویت، لینک دانلود این کتاب و همه‌ی کتاب‌های سایت برای شما فعال می‌شوند.
(قبلا عضو شده‌اید؟ وارد شوید)
