مطالعه آنلاین دیوان اشعار عطار نیشابوری

فَریدالدّین ‌ابوحامِد‌ محمّد‌ عطار ملقب به عطار نیشابوری شاعر و عارف بلندآوازه نیمه دوم قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری است. حضرت عطار از بزرگ‌ترین عارفان تاریخ است. به طوری که حضرت مولانا با آن مرتبه عرفانی والا، درمورد او می‌گوید:

هفت شهر عشق را عطار گشت
مـا هـنـوز اندر خـم یک کـوچـه‌ایم

زندگی‌نامه عطار نیشابوری

شیخ عطار نیشابوری در سال 540 هجری در روستای کَدکَن از توابع تربت‌حیدریه زاده شد. در آن روزگار وسعت شهر نیشابور به مراتب بزرگ‌تر از امروز بود و مناطقی نظیر تربت‌حیدریه را نیز در شمار نیشابور می‌نامیدند. از همین روی وی به عطار نیشابوری مشهور گردید.

کودکی عطار با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بود. در شش یا هفت سالگی‌اش، غزها به خراسان حمله کردند و او شکنجه‌ها و کشتارهای بیابان‌گردان را شهر به چشم خویش بدید. این اتفاق روحیه وی را بسیار تحت‌تاثیر قرار داد. به‌زودی به مکتب رفت و پس از فراگیری سواد، در محضر پدرش که از علما و اندیشمندان عصر خویش بود، داروشناسی و پزشکی گیاهی را آموخت.

او به زودی در عطاری چیره‌دست گردید. بیماران بسیاری را مداوا کرد و به تمکن مالی خوبی دست یافت. با این‌حال بنابر رویدادهایی که در ادامه توضیح داده خواهد شد، وی متوجه عرفان گردید. درنتیجه مال و منال را رها کرد و به سیر و سلوک عرفانی و زهدگرایی و گوشه‌نشینی روی آورد. اشعار عارفانه وی ماحصل این دوران است.

عطار در سال 618 هجری زندگی را بدرود گفت. او در جریان حمله مغولان به ایران، توسط سربازان مغول کشته شد. مغولان تمام آثار وی را سوزاندند و آن‌چه که از آثار او تا امروز باقی مانده، اشعاری است که توسط مریدانش پیش از حمله مغولان به شهرهای دیگر برده شده بود.

اشعار عطار

عطار از مردان والامرتبه در شعر و ادب پارسی است و جایگاهی ویژه در میان صوفیان و عرفا دارد. او همچنین از پرکارترین شعرای تاریخ ایران و بلکه تاریخ جهان است. با وجودی‌که بیشتر آثار وی توسط مغولان از بین رفت اما همین تعداد از اشعار باقی مانده از او، به مراتب بیشتر از اشعار برخی دیگر از شعرایی است که تمام آثارشان باقی مانده است.

هفتاد سال عمر گران‌بهای عطار، صرف عرفان و تصوف و ادبیات گردید. مشهور است طی داستانی که جامی نقل کرده است، با دیدار یک درویش و مرگ ساده‌ی او متحول گشته و دانست که دنیا را پشیزی ارزش نیست. از این پس کار و بار و زندگی و مال و منال خود را رها ساخت و به سیر و سلوک عرفانی پرداخت.

وی در طول عمر و زندگانی خویشتن، مرتب با بزرگان نشست و برخاست داشت و آثاری بی‌شمار از خود به یادگار گذاشت. تمام عمر پربرکت این عارف وارسته صرف معنویات و تزکیه روح و نفس خود بود. حتی مرگ او نیز وطن‌پرستانه است. با یورش نامیمون مغولان به خراسان، عطار نیشابوری در کنار هزاران هزار هم‌وطن دیگرش در گوشه و کنار ایران‌زمین، به دست آلوده به خون متهاجمین، کشته شد.