قیام شیعی سربداران سبزوار در اواخر حکومت ایلخانان انجام شد. پس از یکصد و بیست سال استیلای قوم مغول بر ایران و بسیاری از مناطق آسیا ، قیام مردمی در باشتین و سبزوار خراسان علیه ظلم و تعدی حاکمان مغول و عاملان مزدور آنان به وقوع پیوست. این نهضت به قیام سربداران شهرت یافت. از لحاظ وسعت ، بزرگترین و از نظر تاریخی مهم ترین جنبش آزادی بخش خاورمیانه در قرن هشتم هجری بود. تلاش پیگیر رهبران این قیام ، منجر به تشکیل حکومت مستقل ملی و شیعه مذهب ایرانی در خراسان شد. مهم ترین ویژگی های این حکومت عبارت بود از:
-تنفر و انزجار از عنصر مغولی؛
-تثبیت ایدئولوژی تشیع امامی؛
سربداران گروهی بودند که برای مقابله با ایلخانان به پا خواسته و به دنبال کسب قدرت بودند. آنان تحت رهبری روحانیونی چون "شیخ‌خلیفه"، "شیخ‌حسن‌جوری" و "پهلوان‌عبدالرزاق"، با مغولان و عوامل دست نشانده‌ی آن‌ها مبارزه کردند. شعار قیام‌کنندگان این بود که یا ظلم و ستمکار را نابود می‌کنیم و یا بالای‌دار می‌‌رویم. به همین دلیل آن ها را سربداران نامیدند. سربداران حدود نیم قرن بر مناطقی از شمال شرق ایران حکومت کردند. این دوران مصادف بود با انقراض ایلخانان و پیدایی ده‌ها حکومت محلی در گوشه و کنار ایران. سرانجام امیر تیمور گورکانی در سال 788ق حکومت سربداران را در کنار دیگر حکومت‌های‌محلی منقرض کرد.
