بدنبال سقوط “یوکاتان” در قرن شانزدهم میلادی توسط اسپانیایی‌ها، بلافاصله کشیش‌ها و مبلغان مذهبی به میان مایا ها راه یافتند. اما بر خلاف انتظار با بومیانی مواجه بودند که ریاضیات و علم و ادبیات و معماری و شعر را می‌فهمیدند.
“اسقف دیگو دلاندا” مامور مسیحی نمودن مایا ها شد. به دستور او بیش از هزار جلد کتاب آکاردئونی مایا ها که حاوی اطلاعاتی پیرامون اساطیر، ریاضیات، تقویم، تاریخ، جغرافیا و ادبیات بود سوزانده شد. دلاندا بر این باور بود که این کتب شیطانی هستند و به کمک شیطان نوشته شده‌اند. دلاندا همچنین می‌گوید آتش زدن این کتاب‌ها به شکل حیرت‌آوری باعث تاسف و غم‌زدگی مایا ها شد.
دیگو دلاندا بعدها در اسپانیا به اتهام جنایات هولناک و شکنجه‌های وحشیانه بومیان، پای میز محاکمه رفت و در نهایت نیز تبرئه شد.
فاتحان اسپانیایی در حال سوزاندن کتاب‌های اقوام مایا برای مسیحی‌کردن این قوم.
در کافه کتاب بخوانید:
جشن‌های 2500 ساله شاهنشاهی
یادداشت‌های یک آموزگار
سایه‌روشن شعر نو
آفریقا و افسانه‌های آفرینش
مرده‌کشان جوزان
قوم مایا یکی از تمدن‌های باستانی و برجستهٔ آمریکای مرکزی بود که به مدت بیش از دو هزار سال در مناطقی که امروزه به عنوان کشورهای مکزیک، گواتمالا، بلیز، هندوراس و السالوادور شناخته می‌شود، زندگی می‌کردند. این تمدن از حدود ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد تا دوران پیشاکلمبی (قبل از ورود اروپایی‌ها به قاره آمریکا) شکوفا بود و در طول این دوره، موفقیت‌های بسیاری در زمینه‌های مختلف فرهنگی، علمی و اجتماعی کسب کرد.
ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی قوم مایا
مایاها به دلیل پیشرفت‌های خود در زمینه‌های معماری، هنر، ریاضیات، نجوم، و سیستم‌های نوشتاری شناخته شده‌اند. آن‌ها یکی از نخستین اقوامی بودند که از سیستم نوشتاری پیچیده‌ای به نام “لوگوسیلابیک” استفاده کردند که ترکیبی از نمادها و حروف هجایی بود.
مایاها شهرهای بزرگی ساختند که شامل معابد هرمی‌شکل، کاخ‌ها، میدان‌های بازی و مراکز مذهبی بود. شهرهای معروفی مانند تیکال، پالنکه، و کوپان هنوز هم بقایایی از عظمت معماری مایاها را نشان می‌دهند.
دین و مذهب
دین در زندگی مایاها نقش محوری داشت. آن‌ها به چندین خدا معتقد بودند که هر کدام نمایانگر جنبه‌های مختلف طبیعت، زندگی و مرگ بودند. مایاها اعتقاد داشتند که جهان به صورت دوره‌های متوالی از خلقت و نابودی ایجاد شده و این دوره‌ها در چرخه‌هایی تکرار می‌شوند. این باور به “چرخه‌های زمانی” در تقویم مایایی بسیار مهم بود.
مایاها همچنین به قربانی‌های انسانی به عنوان بخشی از آیین‌های مذهبی خود اعتقاد داشتند. این قربانی‌ها به منظور جلب رضایت خدایان و جلوگیری از بلاها انجام می‌شد.
ریاضیات و نجوم در میان قوم مایا
مایاها در ریاضیات و نجوم بسیار پیشرفته بودند. آن‌ها سیستم عددی خاص خود را توسعه دادند که شامل مفهوم صفر بود، یکی از اولین جوامع در جهان که از صفر استفاده کرد. تقویم مایایی که شامل چرخه‌های دقیق خورشیدی و قمری بود، نشان از دانش عمیق آن‌ها در زمینه نجوم داشت. این تقویم همچنین مبنای پیش‌بینی‌های آن‌ها درباره رویدادهای آسمانی و زمین‌شناسی بود.
افول و زوال
تمدن مایاها در دوره‌های مختلف به اوج شکوفایی رسید اما در اواخر قرن نهم میلادی، بسیاری از شهرهای بزرگ مایاها به دلایل مختلف از جمله تغییرات اقلیمی، جنگ‌های داخلی، و کاهش منابع طبیعی، متروک شدند. اما حتی پس از این افول، برخی از شهرهای مایایی به حیات خود ادامه دادند و تا زمان ورود اسپانیایی‌ها در قرن شانزدهم میلادی همچنان فعال بودند.
میراث مایاها
با وجود افول تمدن مایا، بسیاری از جنبه‌های فرهنگ و سنت‌های مایایی هنوز هم در جوامع بومی آمریکای مرکزی حفظ شده است. امروزه، بازماندگان قوم مایا در کشورهای مختلف آمریکای مرکزی همچنان به زبان‌ها و رسوم اجداد خود پایبند هستند.
آثار باستانی و دستاوردهای مایاها، مانند تقویم مایایی و معماری آن‌ها، همچنان به عنوان یکی از مهم‌ترین میراث‌های فرهنگی جهان مورد توجه و تحقیق قرار دارند.
دانلود رایگان کتاب تمدن مایا (PDF)
همچنین بنگرید به:
ادبیات داستانی پیش از پیدایش تاریخ
پروین و سیمین و فروغ
راز بقا
مذهب و فرهنگ در آسیای میانه
علوم
