رصدخانه الغ‌بیگ در سمرقند توسط الغ‌بیگ امیر تیموری در سال 1424 میلادی تاسیس شد که ساخت آن بعد از پنج سال تکمیل گردید
این رصد خانه بنا به عقیده بسیاری از کارشناسان یکی از بهترین رصدخانه‌های جهان اسلام و بزرگترین آنها در آسیای میانه بوده است.
بزرگترین ستاره‌شناسان آن عهد از جمله غیاث‌الدین جمشید کاشانی و علی قوشچی در این رصدخانه به تحقیق پرداخته‌اند.
رصدخانه در سال ۱۴۴۹ توسط متعصبین مذهبی تخریب گشت و در سال ۱۹۰۸ بود که توسط یک باستان‌شناس روسی ویاتکین از طریق وقف‌نامه‌ای که محل دقیق رصدخانه را ذکر نموده بود کشف شد.
در حین کاوشهای باستانشناسی ویاتکین یکی از وسایل نجومی رصدخانه را پیدا کرد، که قوسی برای معین نمودن ظهر است.
