دانلود کتاب “اقتصاد صیادی (ماهیگیری) مازندران در دوره قاجار”

کتاب PDF “اقتصاد صیادی (ماهیگیری) مازندران در دوره قاجار” اثری از محمد‌محسن پیله‌سوارچی می‌باشد.

معرفی کتاب

ماهی از قرون بسیار قدیم از لحاظ غذائی و کالایی (تجاری) در خدمت بشر بوده و ماهیگیری یکی از قدیمی‌ترین مشاغل انسان بوده است. انسان کهن قرن‌های زیادی قبل از شروع به دامداری و زراعت به واسطه شکار حیوانات و ماهیان زندگی می‌کرد.

با وجود این که ماهیگیری در سواحل جنوبی دریای مازندران از دوران کهن رواج داشته است، اما در عصر قاجار به دلیل گسترش ارتباطات ایران و روسیه و تجاری شدن بهره‌برداری از ماهیان این دریا و همچنین صادرات انواع ماهیان به روسیه موجب شد تا ماهیگیری که پیش از این تنها برای ارتزاق مردم انجام می‌شد، وارد مرحله تجاری شود. علاوه بر آن دست‌اندازی روس‌ها بر منابع عظیم ماهیان ارزشمند دریای مازندران موجب شد تا کمپانی‌های متعددی در این حوزه به منظور تجارت ماهیانی این دریا شکل گیرد.

محتوای کتاب

در این کتاب، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، به عملکرد اقتصادی دریای مازندران برای استان مازندران در دوره قاجار پرداخته شده تا به این سؤالات پاسخ داده شود که در این دوره، وضعیت اقتصاد دریایی(صیادی) مردمان مازندران که از راه صیادی و ماهیگیری گذران امور و زندگی می‌کردند چگونه بود و بعد واگذاری امتیاز صیادی و بهره‌برداری از دریای مازندران به اتباع خارجی، چه تغییری در وضعیت اقتصادی ماهیگیران و مردمان مازندران به وجود آمد.

در این پژوهش سعی داشته، که به ابعاد کمتر شناخته شده این دریا (مازندران) از لحاظ اقتصادی سیاسی برای کشور ایران، چه در دوره تزار‌ها و چه در دوره کمونیست‌ها و نقشی که این دریا در تحولات سیاسی ایران داشته نیز پرداخته گردد. می‌توان گفت که با توجه به مبادلات اقتصادی ایران با سایر کشورها به ویژه روسیه و ورود برخی از کالاهای خارجی از طریق دریای مازندران و همنیطور وجود منابع غذایی و آبزیان بسیار مفید و گران‌قیمت مانند خاویار، باید این دریا دارای مزایای خاصی برای مردمان این منطقه داشته باشد.

از متن کتاب

وضعیت صیادی و ماهیگیری مازندران در عصر قاجار مانند دوره‌های قبل از آن بود؛ درآمد حاصل از صیادی نیز مانند دوره‌های گذشته تفاوت محسوسی با زمان قاجار نداشت؛ البته شاید به خاطر برخی از موارد، مقدار کمی افزایش یا کاهش داشت ولی تأثیری در وضعیت درآمد مردمان و حکومت به وجود نمی‌آورد.

با وقوع انقلاب صنعتی در اروپا و گسترش روزافزون اختراعات و ابتکارات و رشد و توسعه ماشین‌آلات صنعتی سبک و سنگین که تأثیر شگرفی بر وضعیت سیاسی و اقتصادی جهان نهاد، توسعه سریع کارخانجات و بهره‌بردای سریع و با کیفیت از مواد و محصولات و همینطور تولید و نگهداری غذاهای مختلف خوراکی، نیاز مبرّم و زیاد به منابع خام، زمینه ورود قدرت‌های اروپایی را به دیگر کشورها مانند ایران مهیا کرد.

در ایران تولیدات اقتصادی بیشتر کفاف نیازهای داخلی را می‌داد، محصولات دریایی و کشاورزی در داخل مصرف می‌شد و به علت نبودن زیرساخت‌های مهم در این بخش از قبیل فرآوری، ذخیره‌سازی بلند‌مدت و باکیفیت، راه و وسایل صادرات، نیازی به افزایش تولید احساس نمی‌شد.

صنایع ایرانی نیز شامل صنایع دستی و ابتدایی بود و مانند صنایع کشورهای اروپایی و حتی عثمانی (ترکیه) پیشرفته نبود. این مسئله باعث فاصله گرفتن بیشتر ارزش واردات به صادرات شد.

از طرفی به علت هزینه‌های بالای درباری مخصوصاً از دوران فتحعلی‌شاه قاجار و نبود یک نظام جامع و درست اقتصادی در ایران به همراه ولخرجی‌های دربار و واگذاری شخص شاه، امتیازات پی در پی به دیگر افراد، شرکت‌ها، اتباع کشورهای پیشرفته و گرفتن وام‌ها از بانک‌ها و مؤسسات مالی اروپایی با بهره‌های بالا و عدم بازپرداخت آن‌ها نیز امتیازاتی مانند گمرکات شمال به روس‌ها و جنوب به انگلیسی‌ها داده می‌شد تا بخشی از مشکلات اقتصادی دربار (نه کشور یا حکومت) برطرف گردد.

این شرایط باعث عقب‌مانده‌تر شدن اقتصاد ایران در این دوران شد. یکی از این امتیازات، امتیاز بهره‌برداری از منابع آبی و صیادی دریای مازندران به شخصی به نام استفان لیانازف، از اتباع کشور روسیه بود.

این امتیاز که مربوط به دریای مازندران بود، در اقتصاد مازندران و ایران دارای نقش قابل توجهی بود. این نقش با تحولات اقتصادی این زمان دنیا یعنی اقتصاد صنعتی در اروپا و ورود شرکت های غربی به ممالک شرقی برای تأمین مواد اولیه و به‌دست‌آوردن بازار فروش مناسب برای تولیدات خود پررنگ‌تر می‌شد.

این تحقیق بیشتر در پی جست و جوی علل، چگونگی و پیامدهای تحولات کلان اقتصادی در یک حوزۀ منطقه‌ای و ایالتی و تأثیر آن در حوادث ملی است.

دانلود PDF اقتصاد صیادی (ماهیگیری) مازندران در دوره قاجار

دانلود پی‌دی‌اف کتاب اقتصاد صیادی (ماهیگیری) مازندران در دوره قاجار را به همه کاربران و عزیزان علاقمند به تاریخ معاصر، تاریخ محلی و جغرافیای تاریخی ایران پیشنهاد می‌کنیم.

کتاب حاضر توسط نویسنده آن برای انتشار الکترونیک در کافه‌کتاب ارسال شده است (مستندات) این کتاب با فرمت PDF، حجم ۹ مگابایت و در بر دارنده ۱۵۴ برگ الکترونیک، با فونتی روان و خوانا، آماده دانلود شما عزیزان می‌باشد.