عارف قزوینی موسیقیدان و شاعر بزرگ مشروطه در خاطراتش از روزهای مجلس چنین مینویسد:
«ماجرا از این قرار است که عدهای از مومنین که برای زیارت خانه خدا به مکه رفته بودند در وضعیت مالی خیلی بدی به سر میبردند و دست به دامن “قوامالعلمای کرمانشاهی” میشوند که با “مدرس” -که رییسمجلس وقت بود- صحبت کند تا پولی به عنوان کمک به مومنین پرداخت کنند به طوری که قوامالعلما در مجلس فریاد میزند:
“این چه مسلمانیای است؟ شما دعوی مذهب و مسلک میکنید. این مردم بیچاره که از وطن آواره کردهاید، دارند از گرسنگی میمیرند.”
ولی در جواب مدرس از جا برخاسته و سه مرتبه بلند جواب میدهد: “به تخمم”.»
بیوگرافی عارف قزوینی
عارف قزوینی (۱۸۸۲-۱۹۳۴) یکی از برجستهترین شاعران، تصنیفسازان و موسیقیدانان دوران مشروطه در ایران بود. او به خاطر اشعار و تصنیفهای ملیگرایانهاش که بازتابدهنده آرمانهای آزادیخواهانه و انتقادی علیه استبداد بودند، شناخته میشود و به عنوان یکی از مهمترین چهرههای فرهنگی و هنری عصر مشروطه مطرح است.
عارف با نام کامل ابوالقاسم عارف قزوینی در شهر قزوین به دنیا آمد. او از سنین جوانی به شعر و موسیقی علاقهمند شد و به زودی در این دو هنر به تبحر رسید. عارف در کنار سرودن اشعار، به تصنیفسازی نیز روی آورد و با استفاده از موسیقی سنتی ایرانی، تصنیفهایی خلق کرد که به سرعت در میان مردم محبوب شدند.
آثار عارف قزوینی به دلیل زبان ساده و روان، و همچنین مضامین ملیگرایانه و انتقادیاش، تأثیر زیادی بر ادبیات و موسیقی دوره مشروطه گذاشت. او به ویژه به خاطر تصنیفهایی که در حمایت از جنبش مشروطه و آزادیخواهی سروده بود، شهرت یافت. یکی از مشهورترین تصنیفهای او، “از خون جوانان وطن” است که به یک سرود ملی تبدیل شد و هنوز هم در میان مردم ایران شناخته شده است.
عارف قزوینی علاوه بر فعالیتهای هنری، در صحنه سیاسی نیز فعال بود و به عنوان یکی از حامیان جدی جنبش مشروطه شناخته میشد. او با نثر و شعر خود، به نقد استبداد قاجار و دفاع از حقوق ملت پرداخت. در دورهای که آزادیهای سیاسی و اجتماعی محدود بود، آثار عارف به عنوان صدای اعتراض و مقاومت شناخته میشد.
اما زندگی عارف قزوینی در دوران پایانیاش با مشکلات زیادی همراه بود. او در فقر و انزوا زندگی میکرد و سرانجام در ۲۱ بهمن ۱۳۱۲ (۱۹۳۴) در همدان درگذشت. با وجود این مشکلات، او تا پایان عمر به آرمانهای خود وفادار ماند و آثارش همچنان به عنوان میراثی گرانبها در تاریخ ادبیات و موسیقی ایران باقی مانده است.
عارف قزوینی را میتوان به عنوان یکی از پیشگامان ادبیات متعهد و موسیقی انقلابی در ایران دانست. اشعار و تصنیفهای او نه تنها بازتابدهنده تحولات اجتماعی و سیاسی زمانهاش بودند، بلکه به دلیل زیبایی هنری و عمق احساسیشان، تا به امروز مورد توجه و احترام قرار دارند.
دانلود کتاب هزلیات عارف قزوینی
در کافه کتاب بخوانید:
ویتگنشتاین، فیلسوف معنا
ویتگنشتاین و حکمت
آثار عجم
دولت و انقلاب
انقلاب پرولتری و کائوتسکی مرتد
تاریخ و اساطیر تطبیقی ایران باستان
آیین زرتشت
نامه به کودکی که هرگز زاده نشد