کتاب قدیمی “دساتیر” مشهور به “دساتیر آسمانی” در قرن دهم هجری توسط یک موبدی زرتشتی به نام آذرکیوان که در کنار زرتشتیان مهاجر به هند (مشهور به پارسیان هند) زندگی می‌کرد، به رشته نگارش درآمد.
این کتاب بسیار جنجالی بود و از همان زمان نگارش اثر تا به امروز، همواره مورد بحث و گفتگوی منتقدان و طرفداران آذرکیوان قرار داشته است.
معرفی کتاب دساتیر آسمانی
آذرکیوان این کتاب را به به پیغمبر گمنامی از ایران باستان به نام ساسان پنجم، که خود را از اعقاب او می‌داند، نسبت داده است. درواقع او مدعی است که نویسنده کتاب دساتیر ساسان پنجم است و او تنها کاتب این کتاب از روی یک نسخه منحصر به فرد قدیمی است که از ساسان پنجم و نسل به نسل به وی به ارث رسیده است!
زبانی که کتاب بدان نگارش یافته، هیچ همسانی و خویشاوندی‌ای با زبان‌های دیگر ندارد و این‌گونه برمی‌آید که این زبان، برساختهٔ خود آذرکیوان بوده‌است. بنابراین از آنجا که زبانی که کتاب دساتیر آسمانی بدان نوشته شده را تنها خود آذرکیوان می‌دانست و دیگران نمی‌توانستد آن را بخوانند، وی خود این کتاب را به پارسی ترجمه کرد!
کتاب از شانزده فصل تشکیل شده است. آذرکیوان هر فصل را یک نامه نام نهاده است. این کتاب آن؛ونه که آذرکیوان مدعی شده است، در باب پیامبران نخستین ایران است. همچنین وقایع تاریخی و اساطیری گوناگونی در کتاب آمده است که هیچ سندیتی ندارند و به نوعی سرهم‌بندی شده و به تاریخ سنتی ایرانی افزوده شده‌اند!
نکته دیگر آن‌که، با وجود این‌که نویسنده مدعی است که این ترجمه را ساسان پنجم فراهم کرده است، اما نثر آن کاملاً متأثر از نثر قرن یازدهم فارسی در هند است که با واژگان هندی و سانسکریت آمیخته شده و این نشان می‌دهد که کتاب توسط خود آذرکیوان نوشته شده است.
آذرکیوان نویسنده کتاب دساتیر آسمانی کیست؟
آذر کیوان یک روحانی و موبد زرتشتی بود. وی زاده شیراز بود اما به هند مهاجرت کرد تا در کنار پارسیان هند (زرتشتیان ایرانی که از قرن‌ها قبل به هند مهاجرت کرده بودند) زندگی نماید. پارسیان هند تا امروز نیز در هند ساکن هستند.
برای اطلاعات بیشتر درمورد پارسیان هند، مقالات و کتب زیر را بخوانید:
پارسیان هندوستان
پارسیان در اشعار قصه سنجان
مهاجرت پارسیان به هندوستان
آذرکیوان در سال 914 خورشیدی در شیراز زاده شد و تا سال 997 خورشیدی بزیست. اما بیشتر عمر وی در هند سپری شد. دوران زندگی وی همزمان با سلطنت اکبرشاه گورکانی در هند، قرار داشت. این دوران با زمان استقرار حکومت صفویه در ایران، مقارن بود.
در منابع آمده است که آذرکیوان مردی کم‌حرف و گوشه‌گیر بود. همچنین وی زاهدانه زندگی می‌کرد و گوشت نمی‌خورد. او همچنین به زبان‌های اوستایی، پهلوی، فارسی، ترکی، هندی، و عربی کاملا تسلط داشت و مردی داشنمند و از نوابغ عصر خویش بود.
فرقه آذرکیوانیان (دساتیریان)
پیروان آذرکیوان را آذرکیوانیان یا دساتیریان می‌نامیدند. فی‌الواقع دینی که آذرکیوان آن را بنیان‌گذاری کرد، تلفیقی از ادیان زرتشتی، مانوی، مزدکی، هندو، یهودیت، مسیحیت و اسلام بود. با این حال محوریت اصلی آن بر پایه دین زرتشتی شکل گرفته بود.
شخص آذرکیوان چند کتاب نوشت که مهم‌ترین آن‌ها دساتیر آسمانی بود. همچنین کتاب‌های آیینهٔ اسکندر، تخت طاقدیس، پرتو فرهنگ و منظومه مکاشفات از دیگر آثار وی نامبرده شده است. این آخری یک منظومه عرفانی/فلسفی است. همچنین پیروان وی کتاب‌های بسیاری نظیر جام کیخسرو، شارستان چهارچمن، زردست افشار، زنده‌رود، فرازستان و دبستان مذاهب را در جهت دیکته کردن عقاید خود به رشته تالیف درآوردند.
زبان دساتیری
آذر کیوان زبانی به نام زبان دساتیری ساخت و کتاب دساتیر و دیگر آثار فرقه آذرکیوانیه به این زبان نگارش یافته است. پایه این زبان، زبان پهلوی بود اما واژگان جعلی بسیاری نیز ساخت و وارد آن کرد. شوربختانه برخی از این واژگان ساختگی امروزه در کتاب‌های آموزش زبان پهلوی به اشتباه اصیل فرض شده و به دانش‌پژوهان آموزش داده می‌شوند!
دانلود کتاب دساتیر
دانلود PDF کتاب نایاب و قدیمی دساتیر آسمانی را به همه پژوهشگران سه رشته تاریخ ادیان و مذاهب، اسطوره‌شناسی و زبان‌شناسی پیشنهاد می‌کنیم.
این نسخه از کتاب بسیار قدیمی دساتیر آسمانی، شامل دو نسخه بسیار نایاب می‌باشد که توسط کاربران ارسال شده است. هر دو نسخه چاپ سنگی بوده و قدمت آن‌ها در حدود دویست سال می‌باشد.
برای دانلود این کتاب، ابتدا باید عضو سایت بشوید.
پس از عضویت، لینک دانلود این کتاب و همه‌ی کتاب‌های سایت برای شما فعال می‌شوند.
