کتاب نایاب و قدیمی مهماننامه بخارا (تاریخ پادشاهی محمد شیبانی) اثری از فضل‌الله بن روزبهان خنجی است. این کتاب به اهتمام منوچهر ستوده تصحیح گردیده و در سال ۱۳۵۵ خورشیدی به چاپ رسیده است.
معرفی کتاب مهماننامه بخارا
مهماننامه بخارا یکی از برجسته‌ترین آثار نثر فارسی در قرن نهم و دهم هجری است که از زوایای مختلف تاریخی، جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی به سرزمین ماوراءالنهر، به‌ویژه شهر بخارا، می‌پردازد. این کتاب حاصل اقامت و سفر فضل‌الله بن روزبهان خنجی، مورخ و اندیشمند ایرانی، به دربار شایبانیان در بخارا است. وی این اثر را به‌عنوان یادنامه‌ای برای میزبانان خود، به‌ویژه محمد شیبانی‌خان (بنیان‌گذار سلسله شیبانیان) نگاشت.
“مهماننامه بخارا” علاوه بر آنکه به تشریح وضعیت سیاسی و اجتماعی آن روزگار می‌پردازد، نثری فاخر، آرایه‌مند و آمیخته با اشارات ادبی دارد. این کتاب را می‌توان همزمان یک سفرنامه، گزارش سیاسی، و یادنامه درباری دانست که اطلاعات بسیار دقیقی از موارد زیر ارائه می‌دهد:
- اوضاع سیاسی و نظامی ماوراءالنهر در زمان شیبانیان
- توصیف دقیق شهر بخارا، سمرقند، بلخ و مناطق اطراف
- بررسی روابط ایران و آسیای مرکزی پس از سقوط تیموریان
- اشاراتی به آداب، رسوم، لباس، تغذیه و فرهنگ مردم
- ستایش و تحلیل شخصیت شیبانی‌خان ازبک از دیدگاه نویسنده
ارزش ادبی و تاریخی
اگرچه روزبهان در این اثر جانب‌دارانه و گاه متملقانه از میزبان خود سخن می‌گوید، اما اطلاعات گسترده و دقیق او درباره ساختار حکومت شایبانیان، وضعیت فرهنگی-اجتماعی مردم، و رخدادهای آن عصر، این کتاب را به یکی از منابع درجه اول تاریخ آسیای مرکزی تبدیل کرده است.
نثر روزبهان در “مهماننامه بخارا” بسیار متکلف و ادیبانه است؛ سرشار از صنایع بدیعی، تضمین‌های شعری، آیات قرآن، احادیث، و اشعار فارسی و عربی که مهارت نویسنده در زبان و ادبیات را نشان می‌دهد.
بخش‌هایی از کتاب
در بخشی از مهماننامه بخارا، درباره بخارا چنین آمده است:
«بخارا را شهری است که بر سر حدّ کمال است، چون عروس در حجله، مزین به عقده‌های جواهر، و چون کعبه در میان قلوب مؤمنان، مرجع طالبان علم و فقه و حدیث است.»
چرا باید “مهماننامه بخارا” را خواند؟
اگر به تاریخ ایران، تمدن اسلامی در آسیای میانه، سفرنامه‌نویسی فارسی یا شناخت بخارا و شیبانیان علاقه‌مند باشید، “مهماننامه بخارا” برای شما یک منبع منحصر به‌فرد، ادبی و تاریخی است. این کتاب هم روح یک تاریخ‌نگار را دارد، هم ذوق یک ادیب، و هم دقت یک جغرافی‌دان را. ضمن آن که کتاب حاضر نسخه‌ای بسیار قدیمی است که خواندن آن برای علاقمندان به مطالعه کتاب‌های قدیمی نیز بسیار لذت‌بخش خواهد بود.
دانلود چند کتاب دیگر:
بخارا: دستاورد قرون وسطی
تاریخ بخارا
جلد نهم تاریخ طبری
اوزبک‌ها
خدیوزاده جادوشده
نابغه شرق
دانلود کتاب مهماننامه بخارا (PDF)
دانلود کتاب PDF مهماننامه بخارا را به همه کاربرانی که به مطالعه کتاب‌های قدیمی و نایاب که در ارتباط با جغرافیای تاریخی و تاریخ جهان هستند، و همچنین به پژوهشگران حوزه اسناد و مدارک تاریخی، پیشنهاد می‌کنیم. این کتاب ارزشمند، نسخه‌ای بسیار قدیمی اما با کیفیت است که توسط کاربران تهیه و در کافه کتاب بارگزاری شده است.
شناسنامه کتاب
نام کتاب: مهمان نامه بخارا
نویسنده: فضل‌الله بن روزبهان خنجی
به تصحیح: منوچهر ستوده
سال چاپ: ۱۳۵۵ خورشیدی
فرمت کتاب: PDF
زبان کتاب: پارسی
حجم فایل کتاب: کمابیش ۵ مگابایت
تعداد صفحات: ۴۴۵ برگ الکترونیکی
Introduction to this book in English: “Mehman-nama-ye Bukhara” (The Guestbook of Bukhara) is a historical and literary work written in Persian by Fazlallah ibn Ruzbihan Khunji, an Iranian scholar and historian of the 15th–16th centuries. Composed during his stay at the court of the Shaybanid ruler Muhammad Shaybani Khan, the book offers a richly detailed account of the political, cultural, and social life in Bukhara and the wider Transoxiana region following the decline of the Timurid Empire. Blending travel narrative, court chronicle, and poetic prose, the work is a valuable primary source on Central Asian history and showcases the ornate style of classical Persian historiography.
برای دانلود این کتاب، ابتدا باید عضو سایت بشوید.
پس از عضویت، لینک دانلود این کتاب و همه‌ی کتاب‌های سایت برای شما فعال می‌شوند.
(قبلا عضو شده‌اید؟ وارد شوید)
