«زیگورات چُغازنبیل» با قدمت بیش از ۳هزار سال (بنا شده در ۱۲۵۰ پیش از میلاد) واقع در منطقه شوش در استان خوزستان؛ نیایشگاهی باشکوه، یادگار از "اونتاشگال" پادشاه بزرگ «عیلام باستان» میباشد. این نیایشگاه برای "اینشوشیناک" خدای عیلامیها بر پا شده بود. چُغازنبیل نخستین ساختمان مذهبی در تاریخ ایرانزمین است. «چُغا» در گویش لُری به معنای «تپه» و «زنبیل» نیز همان واژه مرسوم امروزی به معنای «سبد» است. بنا به دلیل ...
نوشتن از فروغ، تنها نوشتن از یک شاعر نیست. فروغ تبلوری از عصیانِ زنانه است. صدای رها شدهی جیغهای زنانی که خسته از شکنجههای دردناک -به وسعت یک تاریخ- همچنان درحال مبارزهاند: زنی استثمار شده، به دستِ جامعهی غرق در شهوت و نکبت. فروغ تنها یک شاعر نیست. فروغ صدای نسلهاست. نسلی خسته از بازیهای سیاسیِ اقلیتی بیناموس. فروغ صدای من است. صدای تو است. صدای هر زن و مردی که ...
دو سال پیش بود، در یکی از شبهای پاییزی که این بیت را به من هدیه داد: کم از دنیا کسی را دیدم که با من لحظهای صداقت داشت تو از باران هم زلالتری تگرگی که با شبنم رفاقت داشت در اوج ناامیدی و شکست، در بحبوحه روزهای دردناکی که ناباورانه اسیر چنگالهای «اماس» بود، پی برد که دستان هنرمندش دیگر نمیتواند بر روی سیمهای مغموم ویولون، هنرنمایی کند. آرشه از دستش میافتاد تا اینبار ...
در مملکت خود زیر رگبار جهالت و حماقت و تعصب مُشتی متحجر، کودکی و نوجوانی و جوانیشان بر باد شد. از یک سو آتش جهالت «استحمارشدگانِ خُشکمغزی» به نام "طالبان" و از سوی دیگر دولتمردان بیکفایتی از احزاب ملی و جمهوری -که هیچیک نه ملیگرا بودند و نه جمهوریخواه- آتش بر خرمن آرزوهایشان انداخت. اما کودکان افغان اگر سالهاست که زیر بمباران متحجرین و متعصبین مشغول «پرپر شدنِ رویاهایشان» هستند، این ...
بیایید آیندهی این دخترِ زیبای ۸ ساله را حدس بزنیم: ظاهرا دختر شاداب و باهوشی است. احتمالا در سالهای آتی با نمرات عالی مدرسه را به پایان رسانده و سپس وارد دانشگاه میشود. ممکن است در رشتهی حقوق به تحصیل بپردازد. یا دانشجوی پزشکی شود. شاید هم فلسفه. یا اقتصاد. و یا اشرف علوم، تاریخ را برگزیند. احتمالا پس از پایان دوران تحصیل، وارد حوزهی تخصصیِ شغلیِ خود شده و در ارتقای ...
«صوفی» واژهای عربی به معنای «پشمینه پوش» است. کهنترین صوفیان معمولا خرقهای از پشمینه به تن کرده و بیرون از شهرها به سختی روزگار میگذراندند. این عمل بدانجهت بود تا با ریاضت نفس، به تزکیهی نفس و «کمال معنوی» دست یابند. اساس و پایه تصوف از کهنترین دورانها، بر مبنای زُهدگرایی، گوشهنشینی و «پشتِ پا زدن» به دنیا و مالِ دنیا بوده است. از همینروی است که میبینیم صوفیان در طول ...
کمتر ایرانیِ اهلِ فرهنگی است که "زرتشت" را نشناسد. زرتشت بزرگترین مصلح ایرانباستان و اصلاحگر باورها و رسوم کهنِ قدیمی از بندِ خرافات بود. او در منطقهای موسوم به «راغه» -که شاید همان «راگا» یا «ری» باشد- زاده شد. پدرش "پوروشسپ" و مادرش "دوغدو" نام داشت. زرتشت هفتادوهفت سال عُمر کرد. عمده فعالیت او در شهر «بلخ» بود. جایی که "شاه گُشتاسپ" پادشاهِ منطقه و همسرش "ملکه آتوسا" از او ...
بُنِ این خانه رسیدهاست بر آب، این عید است؟ اندراین خانهخرابی، همهخواب؛ این عید است؟ نـآیـد اعـدادِخـرابی به حساب ، این عید است؟ خـانـهیخـود نِگَر اِیخانهخراب، این عید است؟ عیدِ که ؟ عیدِ کجا ؟ عیدِ چه ؟ این عید عزاست در نوروز سال ۱۳۰۲ خورشیدی و دو سال پیش از انقراض حکومت قاجار و آغاز سلطنت "رضاشاه"، شادروان "میرزاده عشقی" قطعهای به نام «عید نوروز» سرودند. شاعر در این قطعه به شدت از اوضاعِ ...
