مانويت يكي از جنبشهاي مهم عصر ساساني است. آيين مانوي تركيبي از فلسفه بودايي، عقايد ايراني زرتشتي و غير زرتشتي، مسيحيِ گنوسي موجود در ميانرودان (بينالنهرين)، عقايد قديمي بابلي، فلسفه هلني (يوناني جديد) و بخشهايي از اديان سامي است. ماني نقاش كه خود را آخرين پيغمبر الهي ميناميد، بر اين باور بود كه او همان فارقليطي است كه عيسي مسيح بشارت داده و حتي شايد خود را سوشيانت، موعود آيين ...