بخش ۵۸ - خواندن محتسب مست خراب افتاده را به زندان محتسب در نیم شب جایی رسید در بن دیوار مستی خفته دید گفت هی مستی چه خوردستی بگو گفت ازین خوردم که هست اندر سبو گفت آخر در سبو واگو که چیست گفت از آنک خورده‌ام گفت این خفیست گفت آنچ خورده‌ای آن چیست آن گفت آنک در سبو مخفیست آن دور می‌شد این سؤال و این جواب ماند چون خر محتسب اندر خلاب گفت او را محتسب هین آه ...

بخش ۱ - سر آغاز مدتی این مثنوی تاخیر شد مهلتی بایست تا خون شیر شد تا نزاید بخت تو فرزند نو خون نگردد شیر شیرین خوش شنو چون ضیاء الحق حسام الدین عنان باز گردانید ز اوج آسمان چون به معراج حقایق رفته بود بی‌بهارش غنچه‌ها ناکفته بود چون ز دریا سوی ساحل بازگشت چنگ شعر مثنوی با ساز گشت مثنوی که صیقل ارواح بود باز گشتش روز استفتاح بود مطلع تاریخ این سودا و سود سال اندر ششصد و شصت و دو ...

بخش ۸۵ - صفت اجنحهٔ طیور عقول الهی قصهٔ طوطی جان زین سان بود کو کسی کو محرم مرغان بود کو یکی مرغی ضعیفی بی‌گناه و اندرون او سلیمان با سپاه چون بنالد زار بی‌شکر و گله افتد اندر هفت گردون غلغله هر دمش صد نامه صد پیک از خدا یا ربی زو شصت لبیک از خدا زلت او به ز طاعت نزد حق پیش کفرش جمله ایمانها خلق هر دمی او را یکی معراج خاص بر سر تاجش نهد صد تاج ...

بخش ۱ - سر آغاز بشنو این نی چون شکایت می‌کند از جداییها حکایت می‌کند کز نیستان تا مرا ببریده‌اند در نفیرم مرد و زن نالیده‌اند سینه خواهم شرحه شرحه از فراق تا بگویم شرح درد اشتیاق هر کسی کو دور ماند از اصل خویش باز جوید روزگار وصل خویش من به هر جمعیتی نالان شدم جفت بدحالان و خوش‌حالان شدم هرکسی از ظن خود شد یار من از درون من نجست اسرار من سر من از نالهٔ من دور نیست لیک چشم و ...

مولانا‌ جلال‌الدین ‌محمد ‌بلخی مشهور به مولوی شاعر بزرگ ایرانی‌تبار و پارسی‌گوی قرن هفتم هجری است. وی را با نام‌های مولانا (در کشورهای پارسی‌زبان) و رومی (در کشورهای اروپایی و آمریکا) نیز می‌شناسند و مثنوی معنوی در شمار مشهورترین و بهترین کتاب‌های تاریخ ادبیات پارسی است. مولانا از علما و صوفیان و شعرا و عرفای بزرگ جهان است. كمابيش همه صوفيان شرقی، اعم از ايراني و افغان و تُرک و عرب، ...