کالیوه عنوان جُنگی است شامل شانزده شعر سپید و یک غزل از تراوشهای ذهنی انسانی سرگردان و جستجوگری در مسیر شدن که همواره با خود زمزمه میکند:
شاعر نیَم و شعر ندانم که چه باشد
من مرثیهخوان دل بیچارۀ خویشم
در مقدمهٔ این کتاب آمده است:
خواجه نصیرالدین طوسی در قسمتی از کتاب اساسالاقتباس اذعان کرده است که متأخّرین شعر را سخن موزونِ مقفّی دانسته و قدما آن را سخن مخیّل شمردهاند گرچه موزون نباشد. احمد شاملو هم وجود وزن در شعر را، چه عروضی کلاسیک باشد و چه عروضی نیمایی، بیهوده و مخرّب دانسته و معتقد است آنچه اساس شعر شمرده میشود، تخیّل است هرچند این شعر، که آن را سپید یا منثور خوانند، موزون حقیقی و مجازی نباشد.
قیصر امینپور نیز در تعریف شعر اذعان کرده است که چه خوشخیالاند آنان که با فرمول سادۀ (جنس قریب + فصل قریب) گمان میکنند به حدّ تام اشیاء رسیدهاند و میپندارند که با گذاشتن کلاهِ نطق بر سر حیوان میتوانند آن را به انسان تبدیل کنند. سرودن، یک فعل مجهول است. فعلی است که در تعریف آن باید از وجه التزامی، همراه با چندین قیدِ شاید و گویی و پنداری، استفاده کرد. لذا هیچگاه نمیتوان گفت این قواعد هستند که اشعار را میآفرینند، بلکه این شعرها هستند که قاعدهها را جان میبخشند.
نمونهای از متن کتاب
اما در یکی از اشعار این کتاب، که بیستوسه سال نام دارد، آمده است:
صادق
از کدامین آثار تو سخن بگویم؟
از سه قطره خون،
که قلبم را شکافت؟
تحلیل کتاب
کالیوه اثری است در مرز میان شعر سپید و جهان فلسفیِ ذهن شاعری که به دنبال شدن، پرسشگری، و کشف حقیقت است. این کتاب، مجموعهای از تأملات شاعرانه و گاه عصیانگر است که مخاطب را از دل مفاهیم وجودی، تا تجربههای زیستهی فردی و جمعی، با خود همراه میبرد. دنیای «کالیوه» جهانی است که در آن پرسشها بیش از پاسخها اهمیت دارند و شاعر، از دل همین حیرت، امکان تازهای برای اندیشیدن میسازد.
در این مجموعه، شعر نه بهعنوان سخنی صرفاً موزون، بلکه بهمثابه تلاشی برای بیان حقیقتی درونی و رهایی از قید و بند تعریفهای سنتی شناخته میشود. شاعر با تکیه بر گسترهای از اندیشههای فلسفی، از خیام و معری تا افلاطون و نیچه، شعر را ابزاری برای مواجهه با پرسشهای بنیادین میداند. او در بسیاری از قطعات کتاب، با نگاهی نقادانه و گاه طعنهآمیز، به سراغ مفاهیمی چون حقیقت، تنهایی، مرگ، عشق، اصالت، و آگاهی میرود.
در شعرهایی مانند «آرامش گمشده»، «درخت معرفت»، «خلوت»، «مرگ» و «کالیوه»، شاعر تجربههای شخصی را با تردیدهای فلسفی گره میزند و به زبان ساده اما ژرف، از سرگشتگی انسان معاصر سخن میگوید. آنچه در این اثر برجسته است، استفاده از تصاویر زبانی پرقدرت و گاه تلخ است که ذهن خواننده را به تأمل وامیدارد. شاعر در برخورد با جهان پیرامون، بیش از هر چیز پرسشگری را برمیگزیند: او معتقد است پرسیدن، راه رسیدن به حیرت است و حیرت، دروازهی تفکر.
«کالیوه» در کنار جنبههای درونی و معنوی، سویهی اجتماعی نیز دارد. در شعرهایی مانند «شکوفههای پژمرده» یا «فرشهای خیابان»، شاعر نگاهی انتقادی به فضای شهری، روابط انسانی، و فروپاشی ارزشهای اخلاقی دارد. زبان اثر در این بخشها تیزتر، گزندهتر و نزدیکتر به روایت اجتماعی است، بیآنکه از لطافت شاعرانه فاصله بگیرد.
در مجموع، این کتاب برای خوانندگانی که به شعر سپید، فلسفه، ادبیات معاصر و تجربههای زیستجهانی انسان امروز علاقهمندند، اثری ارزشمند و تأملبرانگیز است. «کالیوه» نه فقط کتابی برای خواندن، بلکه سفری است برای اندیشیدن؛ سفری به دنیای شاعری که جهان را نه آنگونه که هست، بلکه آنگونه که میتواند باشد میبیند.
معرفی نویسنده
میثم موسوی نسیمآبادی در این اثر، بهعنوان شاعری جستجوگر ظاهر میشود که نگاه او به ادبیات، تلفیقی از تجربههای شخصی، آگاهی فلسفی، و حساسیت اجتماعی است. آثار او عمدتاً در مرز میان شعر و تأمل قرار میگیرند و تلاش دارند ذهن مخاطب را به مشارکت وادارند. سبک نگارش موسوی همراه با دقت در زبان، تصویرسازی خلاقانه و گرایش به موضوعات اگزیستانسیال است؛ ویژگیهایی که «کالیوه» را به مجموعهای شاخص در کارنامهی او تبدیل کرده است.