كتاب نایاب و كهنه تاريخ رويان به قلم "مولانا‌ اوليا‌ءالله آملی" در سده هشتم و اوايل سده نهم هجري است. كتاب تاریخ رویان، نخست در مقدمه‌ای در ذکر فواید علم تاریخ می‌پردازد و می‌كوشد تاريخ را تفسير كند. سپس در هشت باب تاريخ كهن رويان تا سده نهم را بازگو می‌كند. اين كتاب به دستور يكی از سپهبدان پادوسبانی توسط آملي تحرير يافت. منابع كتاب تاريخ رويان، آثار كسانی چون ابن اسفندیار، ...

كتاب نایاب تاریخ‌ سیستان‌ از ارزشمندترين‌ كتب‌ ايران‌شناسي پس از اسلام است. نويسنده آن شايد «مولانا‌ شمس‌الدین‌ محمد موالی» در پيرامون سده‌هاي چهارم و پنجم هجري باشد. سه سده پس از آن «محمود ابن‌ یوسف‌ ا‌صفهانی» بخش‌هايي در برگ‌هاي پاياني كتاب افزوده و تاريخ سيستان را تا سده هشتم دنبال كرده است. اما در کل نویسنده دقیق این کتاب مشخص نیست. معرفی کتاب چه بخش‌هايي از كتاب كه روايت نيمه‌تاريخي-نيمه‌افسانه‌اي سيستان كهن ...