یکی از مفاخر دیرینه و دائمی ما ایرانیان، منشور کوروش بزرگ هخامنشی است. منشوری که تمام دنیا آن را با عنوان «نخستین منشور حقوق بشر» می‌شناسند.
این منشور که از دو هزار و پانصد سال پیش تا امروز، خود را رسانده و نسبتا سالم به دست ما رسیده است، سند عدالت و دادگری و بزرگواری و بزرگ‌منشی کوروش بزرگ پدر ایران‌زمین و همه اجداد ما ایرانیان است.
در این مقاله می‌خواهیم به معرفی این منشور بزرگ پرداخته و سپس متن کامل و بدون سانسور آن را خدمت شما ارائه دهیم. با کافه کتاب همراه باشید.
کوروش هخامنشی، بزرگ‌ترین پادشاه تاریخ
در تاریخ بشر، نام پادشاهان بسیاری وجود دارد که از آن‌ها با صفت «بزرگ» یاد شده است. اما دامنه شهرت و خوش‌نامی هیچ یک در شرق و غرب عالم به پادشاه بزرگ ایران زمین کوروش بزرگ نمی‌رسد.
کوروش بنیانگذار دودمان پادشاهی هخامنشی در تاریخ ایران باستان است. او فردی است که از جانب پدر، تباری پارسی و از جانب مادر تباری مادی داشت. به همین دلیل در میان دو قوم بزرگ آریایی آن روزگار یعنی پارس‌ها و مادها فردی خوش‌تبار و خوش‌نژاد و شایسته پادشاهی قلمداد می‌گشت.
اما شهرت کوروش به دلیل بنیان‌گذاری شاهنشاهی هخامنشیان یا وسعت سرزمین تحت حکومت وی نیست. شهرت کوروش به آن دلیل است که وی برخلاف دیگر پادشاهان جهان باستان، فردی به شدت انسان‌دوست و عادل بود.
کوروش در جنگ‌ها اجازه تجاوز و تعدی به غیرنظامیان را نمی‌داد. همچنین از تخریب شهرها جلوگیری می‌کرد و به پیروان تمام ادیان و همچنین به مردمان همه نژادها یکسان می‌نگریست.
این روحیه بی‌نظیر وی باعث شده بود تا حتی ملل مغلوب نیز او را ستایش کرده و آن‌‌گونه که هرودوت گزارش کرده است:
«هیچ مردی خود را شایسته آن نمی‌دید که با کوروش مقایسه شود».
لذا در تمام طول و عرض تاریخ ایران زمین و حتی تاریخ دیگر مناطق جهان، هیچ‌وقت پادشاهی با این خصوصیات اخلاقی دیده نشده است که با این شدت دوست و دشمن به تمجید وی بپردازند.
منشور کوروش، نخستین نمونه از قوانین بشردوستانه
از کوروش یادگارهای کمی به صورت کتیبه به جا مانده است. اما از همین مقدار کم نیز می‌توان به خوبی به منش والای او و طرز فکر بشردوستانه‌اش پی برد.
بهترین منبع در این میان، استوانه گلی بابلی است که به نام منشور کوروش و نخستین منشور حقوق بشر معروف شده است. این منبع بسیار مهم می‌باشد و در آن مطالب مهمی نقل شده است. برخی از این مطالب به صورت تیتروار از این قرار هستند:
- دستور کوروش مبنی بر عدم تجاوز به غیرنظامیان
- فرمان کوروش مبنی بر آزادی ادیان و مذاهب
- اعلام عفو عمومی در بابل
- مراقبت از اماکن مقدس و ساختمان‌های اداری و جلوگیری از تخریب اماکن و اموال عمومی
- و…
این منشور به دلیل در برداشتن این موارد مهم و انسان‌دوستانه، به عنوان نخستین و اولین منشور حقوق بشر در تمام تاریخ شناخته شده و دنیا به آن تعظیم کرده است.
چرا منشور کوروش تا این اندازه مورد توجه است؟
این موضوع بسیار مهمی است. برای پاسخ به آن باید نگاهی به فرامین و دستورات دیگر پادشاهان در دنیای باستان انداخت.
در تمام کتیبه‌ها و اسناد باستان‌شناختی بازمانده از دوران باستان، معمولا شاهان سرزمین‌های پیروز در جنگ‌ها، اقدام به تخریب شهرهای شکست خورده کردهخ و بعضا به قتل عام عمومی و حتی نسل‌کشی دست می‌یازیدند.
در تمام کتیبه‌های سومری، آشوری، بابلی، مصری و… هر پادشاها که شرحی از جنگی را روایت کرده است، با قساوت و بی‌رحمی از تجاوزات خود نام برده است.
اما کوروش نخستین و تنها پادشاهای بود که پس از پیروزی بر بابل، از تخریب شهر و کشتار عمومی جلوگیری کرد و با افتخار در منشور خود عنوان کرد که او حافظ صلح و آشتی است و اجازه بی‌نظمی و سرکوب مردمان شهر شکست خورده را نخواهد داد.
این روحیه بی‌نظیر به اندازه‌ای در آن زمان مورد توجه قرار گرفت که بابلی‌ها با افتخار خود را بنده کوروش کبیر نامیدند و او را بر شاهان خویش ارجح دانستند.
حتی امروزه نیز خلق و خوی کوروش به عنوان یک انسان والامنش مورد تمجید است. در دنیای امروز ما هم کمتر سیاستمداری دیده می‌شود که همچون کوروش به فکر مردم بوده و منافع عمومی را بر قدرت شخصی ترجیح بدهد.
بهترین ترجمه منشور کوروش کدام است؟
تا امروز چندین ترجمه گوناگون از منشور کوروش به انجام رسیده است. این ترجمه‌ها از متن میخی به زبان‌های انگلیسی، آلمانی، پارسی و… انجام شده و کوشش شده است تا حق مطلب را ادا نمایند.
اما بسیاری از ترجمه‌ها به دلیل وارد کردن سلیقه‌های شخصی به متن، از اعتبار چندانی برخوردار نیستند. همچنین برخی دیگر از ترجمه‌ها هستند که به صورت مغرضانه انجام گرفته و به سانسور و حذف بخش‌هایی از متن منشور پرداخته‌اند.
ولیکن خوشبختانه در سالی که گذشت (سال ۱۴۰۰ خورشیدی) دقیق‌ترین و بهترین ترجمه از متن منشور کوروش برای نخستین بار انجام گرفت. ترجمه‌ای که صددرصد منطبق بر متن اصلی میخی منشور بوده و بدون دخل و تصرف و بدون حذفیات و سانسور و کم و زیاد کردن متن اصلی، به صورت دقیق متن منشور کوروش را به فارسی ترجمه کرده است.
این ترجمه را به حق می‌توان بهترین و دقیق‌ترین ترجمه از منشور کوروش قلمداد کرد. ترجمه‌ای دقیق و بی‌نقص که کلمه به کلمه از خط میخی به زبان پارسی بازگردانده شده و متن را به خوبی برای ما به ارمغان آورده است.
بدین ترتیب امروز ما دقیق‌ترین و بهترین ترجمه بدون سانسور از متن منشور کوروش را در دست داریم.
ترجمه کامل منشور کوروش
این ترجمه بی‌نظیر توسط مورخ بزرگ و استاد تاریخ ایران باستان، استاد بهمن انصاری از میخی به پارسی صورت گرفته است. ترجمه متن منشور کوروش برای نخستین بار با این دقت و به صورت کاملا دقیق توسط این استاد ارجمند انجام گرفته و در قالب یک کتاب ارزشمند به نام کتیبه‌های کوروش توسط انتشارات آروان منتشر گردیده است.
در این کتاب افزون بر ترجمه دقیق و بدون سانسور منشور حقوق بشر کوروش بزرگ، ترجمه دو کتیبه دیگر از کوروش آمده است. کتیبه‌هایی که اغلب از آن‌ها بی‌خبر هستیم و خوشبختانه توسط استاد انصاری، همه این کتیبه‌ها با دقت ترجمه دشه و در کنار هم در قالب یک کتاب ارزشمند منتشر شده است. حالا همه ما به متن اصلی منشور کوروش و تمام دیگر کتیبه‌های کوروش هخامنشی دسترسی داریم.
برای خواندن متن کامل و دقیق‌ترین ترجمه از منشور کوروش، این کتاب ارزشمند را به صورت PDF و رایگان از لینک زیر دانلود بفرمایید ↓
همچنین اگر نیاز به تهیه نسخه چاپی این کتاب داشتید، می‌توانید این اثر ارزشمند را از سایت‌های دیجیکالا و آدینه‌بوک سفارش داده و درب منزل‌تان تحویل بگیرید ↓
جلد کتاب کتیبه‌های کوروش
دربردارنده متن کامل و بدون سانسور منشور حقوق بشر کوروش
Cyrus the Great, the greatest king in history
In human history, there are many names of kings who are referred to as “great”. But the scope of fame and reputation of none of them in the east and west of the world does not reach the great king of Iran, the land of Cyrus the Great.
Cyrus is the founder of the Achaemenid dynasty in the history of ancient Iran. He is a person who was of Parsi descent from his father and Madi from his mother. For this reason, among the two great Aryan clans of that time, the Persians and the Medes, he was considered a person of good descent and race and worthy of royalty.
But the fame of Cyrus is not due to the foundation of the Achaemenid Empire or the extent of the land under his command. Cyrus’s fame is due to the fact that unlike other kings of the ancient world, he was an extremely philanthropic and just person.
Cyrus did not allow the violation of civilians in wars. He also prevented the destruction of cities and treated followers of all religions as well as people of all races equally.
This unique spirit of his had made even defeated nations praise him and, according to Herodotus:
No one considered himself worthy of comparison with Cyrus.
Therefore, throughout the history of Iran and even the history of other regions of the world, there has never been a king with such moral qualities that friends and enemies praise him so strongly.
Cyrus Cylinder, the first example of humanitarian laws
Few traces of Cyrus have been left in the form of inscriptions. But even from this small amount, one can understand his noble character and his humanitarian way of thinking.
The best source among them is the Babylonian clay cylinder, which is known as the Charter of Cyrus and the first charter of human rights. This source is very important and important things are mentioned in it. Some of these contents are as follows:
- Cyrus’ order not to attack civilians
- Cyrus’ decree on religious freedom
- Declaration of general amnesty in Babylon
- Dealing with blessed places and administrative places and preventing the destruction of public places and property
- And…
This charter is known as the first and foremost human rights charter in history and the world has bowed before it because of the omission of these important and humanitarian issues.
