کتاب نایاب “شاهنشاهان و سنتهای ایران” پژوهشی ارزنده به قلم علیرضا شاپور شهبازی میباشد که بیش از چهار دهه پیش به انجام رسیده است.
کتاب شاهنشاهان و سنتهای ایران دراصل نگاهی است به تاریخ ایران و جریاناتی که در انتخاب و انتصاب پادشاهان بزرگ نقش داشتند. این جریانات عبارتند از:
برگزیده شدن به وسیله خدا،
داشتن فرِّ شاهی،
از نژاد شاهان بودن،
پذیرفته بودن توسط مردم،
والاگهری و هنرمندی شاه،
دینداری و دینپایی،
ایراندوستی و دلاوری و رشادت،
دادگری و مردمداری
و…
کتاب شاهنشاهان و سنتهای ایرانیان اثری است در باب سلسله شاهنشاهی دو هزار و پانصد ساله، در فلات ایرانزمین. در این کتاب مولف به ریشه اهمیت شاهنشاه در تاریخ ایران و پیوستگی کهنسال فرهنگ ایرانی با سیستم شاهنشاهی پرداخته است.
بنابر کهنترین اساطیر ایرانی، شاهنشاهان ایرانزمین، داره فره ایزدی بودی و از جانب اهورامزدا، برای گسترانیدنِ عدل و آسایش، بهعنوان حاکم ایرانشهر برگزیده میشدند. کتاب حاضر، پیوند دو عنصر شاهنشاه و توده مردم در تاریخ ایرانباستان تا معاصر را به تصویر کشیده است.
معرفی و نقد کتاب شاهنشاهان و سنتهای ایران
کتاب «شاهنشاهان و سنتهای ایرانیان» اثر علیرضا شاپور شهبازی، یکی از آثار برجسته در زمینه تاریخ و فرهنگ ایران باستان است. این کتاب که پیش از انقلاب توسط وزارت فرهنگ و هنر منتشر شد و به بررسی ریشهها و تحولات سنت شاهنشاهی در ایران از دوران باستان تا دوره معاصر میپردازد.
در تاریخ کهن ایران، مفهوم «شاهنشاهی» نه تنها به معنای یک نظام حکومتی، بلکه به عنوان یک سنت فرهنگی و مذهبی با ریشههای عمیق در باورهای دینی و ملی ایرانیان مطرح بوده است. کتاب «شاهنشاهان و سنتهای ایرانیان» با نگاهی علمی و مستند، به تحلیل این مفهوم میپردازد و نشان میدهد که شاهنشاهی در ایران چگونه به نماد قدرت، عدالت و وحدت ملی تبدیل شده است.
علیرضا شاپور شهبازی: نگاهی به زندگی و آثار
علیرضا شاپور شهبازی (۱۳۲۱–۱۳۸۵) یکی از برجستهترین پژوهشگران تاریخ ایران باستان بود. او در دانشگاههای شیراز، تهران، هاروارد، کلمبیا، گوتینگن و اورگن شرقی تدریس کرد و بنیانگذار بنیاد تحقیقات هخامنشی در سال ۱۳۵۲ بود. شهبازی با تسلط بر زبانهای باستانی و منابع تاریخی، آثار متعددی در زمینه تاریخ هخامنشیان، ساسانیان و فرهنگ ایرانی تألیف کرد که در سطح بینالمللی مورد توجه قرار گرفت.
محتوای کتاب شاهنشاهان و سنتهای ایرانیان
۱. ریشههای شاهنشاهی در ایران باستان
شهبازی در ابتدای کتاب به بررسی ریشههای شاهنشاهی در ایران میپردازد. او با استناد به متون کهن ایرانی، نشان میدهد که شاهنشاهی در ایران از دیرباز به عنوان یک مقام الهی و مقدس شناخته میشده است. برای مثال، در متون اوستایی و شاهنامه فردوسی، شاهان به عنوان نمایندگان خداوند در زمین معرفی شدهاند که وظیفه اجرای عدالت و برقراری نظم را بر عهده دارند.
۲. ویژگیهای شاهنشاه ایرانی
در ادامه، شهبازی ویژگیهای شاهنشاه ایرانی را بررسی میکند. او بر این باور است که شاه باید دارای ویژگیهایی چون فرّه ایزدی (نور الهی)، دادگری، شجاعت، دینداری و ایراندوستی باشد. این ویژگیها باعث میشده که شاهان ایرانی نه تنها در عرصه سیاسی، بلکه در عرصه فرهنگی و اجتماعی نیز نقش مهمی ایفا کنند.
۳. تحول شاهنشاهی در دورههای مختلف تاریخی
شهبازی در بخش بعدی کتاب، تحولات شاهنشاهی را در دورههای مختلف تاریخی ایران بررسی میکند. او با تحلیل دوران هخامنشیان، ساسانیان و دوره اسلامی، نشان میدهد که چگونه مفهوم شاهنشاهی با تغییرات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی دچار تحول شده است. برای مثال، در دوران ساسانیان، شاهنشاهی با مفاهیمی چون پادشاهی مطلقه و دولت دینی پیوند خورده بود.
۴. نقش شاهنشاهی در وحدت ملی
یکی از مباحث مهم کتاب، نقش شاهنشاهی در ایجاد و حفظ وحدت ملی ایرانیان است. شهبازی بر این باور است که شاهنشاهی به عنوان نماد وحدت، توانسته است اقوام و ملتهای مختلف ایران را تحت یک پرچم واحد گرد هم آورد و از تفرقه جلوگیری کند.
تحلیل کتاب
کتاب «شاهنشاهان و سنتهای ایرانیان» با نگاهی علمی و مستند، به تحلیل مفهوم شاهنشاهی در تاریخ ایران میپردازد. شهبازی با استفاده از منابع دست اول و متون کهن ایرانی، تصویری جامع از تحولات شاهنشاهی ارائه میدهد. یکی از ویژگیهای برجسته کتاب، توجه به ابعاد فرهنگی و اجتماعی شاهنشاهی است که کمتر در آثار مشابه مورد توجه قرار گرفته است.
با این حال، برخی منتقدان بر این باورند که شهبازی در تحلیلهای خود، تأثیرات منفی شاهنشاهی بر جامعه ایرانی را کمتر مورد توجه قرار داده است. برای مثال، استبداد و فساد دربار در برخی دورهها، به عنوان چالشهایی برای شاهنشاهی مطرح بودهاند که در کتاب کمتر به آن پرداخته شده است.
دانلود کتاب
کتاب «شاهنشاهان و سنتهای ایرانیان» اثری ارزشمند در زمینه تاریخ و فرهنگ ایران باستان است که به تحلیل علمی و مستند مفهوم شاهنشاهی در تاریخ ایران میپردازد. این کتاب برای علاقهمندان به تاریخ ایران، پژوهشگران و دانشجویان رشتههای تاریخ و فرهنگشناسی، منبعی غنی و معتبر بهشمار میرود.
دانلود کتاب شاهنشاهان و سنتهای ایران را به تمامی دوستداران تاریخ ایران باستان و تاریخ ایران اسلامی پیشنهاد میکنیم. این کتاب توسط کاربران در کافهکتاب بارگزاری شده است و چاپ سال 1351 خورشیدی میباشد.

برای دانلود این کتاب، ابتدا باید عضو سایت بشوید.
پس از عضویت، لینک دانلود این کتاب و همهی کتابهای سایت برای شما فعال میشوند.
(قبلا عضو شدهاید؟ وارد شوید)