دانلود کتاب “جاویدان خرد” (پندنامه هوشنگ)

کتاب نایاب “جاویدان خرد” یا “پندنامه هوشنگ” یکی از قدیمی‌ترین و کهن‌ترین کتب ایرانی است.

کتاب جاویدان خرد که ساخته و پرداخته فرهنگ و تمدن ایرانی است، در دوره ساسانیان به پندنامه هوشنگ معروف بوده و چنین می‌گفتند که به دست هوشنگ پیشدادی از قدیمی‌ترین پادشاهان اساطیری ایران نوشته شده است. در برخی از مذاهب دین زرتشتی که هوشنگ را پیامبر دانسته‌اند، جاویدان خرد را کتاب مقدس او پنداشته‌اند.

در مورد کشف کتاب جاویدان خرد، “جاحظ” به نقل از “واقدی” چنین آورده است:

مردی به نام “ذوبان”، از حکمای ایرانی ساکن شهر کابل. بود. ذوبان از وجود کتاب جاویدان خرد در خزاین ایوان‌مدائن مطّلع بوده. روزی بنابر وقایعی، او در خدمت “مامون” خلیفه عباسی عملی مستحق پاداش را مرتکب می‌شود. لذا در هنگامی که مامون از او می‌خواهد تا طلب پاداشی نماید، ذوبان از او کتاب جاویدان خرد را طلب می‌نماید. پس هیئتی به مداین گسیل یافته و به دستور خلیفه و به راهنمایی ذوبان، کتاب را که صدبرگ داشته و در جعبه‌ای زیر خاک مدفون بود، بیرون آوردند. ذوبان آن را مجموعه‌ای از حکمت باستان وصف کرده که “گنجور وزیر ایران‌شهر” از حکمت باستان گردآورده بوده است. ذوبان کتاب را مطالعه و بسیار به آن به عنوان میراث باستانی نیاکان، علاقمند بود. چندی بعد به خواهش “حسن‌بن‌سهل نویختی”(برادر فضل‌بن‌سهل که خود ایرانی نژاد و در دربار عباسیان خدمت می‌کرد)، هر روز یک برگ از این کتاب را از ذوبان به امانت گرفته، از پهلوی به عربی ترجمه می‌کرد. لیکن ذوبان تنها سی برگ از صد برگ را به او داد و صلاح ندید تا باقی برگ‌ها به دست نامحرمان عرب بیوفتد.

به زودی این سی‌برگ به دست ابوعلی مسکویه، دانشمند و مورخ بزرگ ایرانی رسیده و ابن‌مسکویه آن را در کنار پندها و حکمت‌های عربی و هندی و رومی،‌در قالب کتاب حاضر، نگاشته و به یادگار می‌گذارد. ابن‌مسکویه در بخش مربوط به حمت ایرانیان علاوه بر پندهای هوشنگ، از پندهای آذرباد، بزرگمهر، انوشیروان، جمشید و… نیز استفاده شده و در بخش حکمت عرب و روم از نصایخ امام علی، لقمان، ارسطو، افلاطون و… استفاده کرده است.

ظاهرا جاویدان خرد پیش از گردآوری به دست مسکویه، در ایران مشهور بود. “کِنْدی“، “راغب‌اصفهانی” و “ابن‌مقفع” نیز به صورت پراکنده به آن اشاراتی داشته‌اند.

دانلود کتاب جاویدان خرد (پندنامه هوشنگ) را به تمام دوست‌داران کتاب‌های کهن ایرانی پیشنهاد می‌کنیم. این کتاب نسخه‌ای نفیس، چاپ سال 1355 خورشیدی است.