” دکتر عبدالحسین زرینکوب ” ادیب، پژوهشگر و مورخ ایرانی است که در سال 1301شمسی در بروجرد چشم به جهان گشود.
زرینکوب تحصیلات اغازین را در زادگاه و متوسطه را در تهران به پایان رساند. سپس به استخدام وزارت فرهنگ درامد و به تدریس در مدارس خُرم‌اباد و بروجرد پرداخت.
او بعدها وارد دانش‌سرای‌عالی شُد و ضمن تدریس در دبیرستان، در رشته زبان و ادبیات فارسی لیسانس گرفت.در 1332با بانو “قمر آریان” ازدواج کرد. در همین زمان تحصیلات خود را تا دریافت دکتری در رشته زبان و ادبیات فارسی با ارائه رساله “نقد شعر، تاریخ و اصول آن” در 1334شمسی پی گرفت. سپس به تدریس در دانشگاه پرداخت و چند سالی نیز سردبیری روزنامه مهرگان را بر عهده داشت.
دکتر زرینکوب پس از انقلاب اسلامی در سال 57 از کار در دانشگاه برکنار شد. اما همچنان به پژوهش‌های خود ادامه داد و در تدوین دائره‌المعارف اسلامی در هلند و ایرانیکا در امریکا و تاریخ ایران کمبریج مشارکت کرد.
سرانجام دکتر عبدالحسین زرینکوب در 24شهریور 1378شمسی و در سن 77سالگی دیده از جهان فروبست.
عبدالحسین زرینکوب، از نوادر پژوهشگران ایرانی است که وسعت و عمق اطلاعاتش حیرت‌انگیز است، وی علاوه بر احاطه کامل بر ادبیات فارسی و عربی، با زبان و ادبیات فرانسوی و انگلیسی نیز به خوبی آشنا بود و افزون‌بر ادبیات، در تاریخ نیز از بزرگان است.
دکتر عبدالحسین زرینکوب (1301-1378) یکی از برجسته‌ترین ادیبان، مورخان و پژوهشگران معاصر ایران بود که با آثار فراوان و تاثیرگذار خود، نقش مهمی در شناساندن تاریخ، ادبیات و فرهنگ ایران ایفا کرد. وی در بروجرد به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی خود را در همین شهر گذراند. زرینکوب از همان کودکی علاقه زیادی به کتاب و ادبیات داشت و پس از گذراندن دوره دبیرستان، برای ادامه تحصیل به تهران رفت.
تحصیلات و فعالیت‌های علمی دکتر زرینکوب
زرینکوب در رشته ادبیات فارسی در دانشگاه تهران تحصیل کرد و سپس تحصیلات خود را در رشته تاریخ ادامه داد. او مدرک دکترای خود را در زمینه تاریخ اسلام دریافت کرد و با اساتیدی چون بدیع‌الزمان فروزانفر و ملک‌الشعرای بهار همکاری داشت. دکتر زرینکوب در طول زندگی خود به تدریس در دانشگاه‌های مختلف ایران و جهان، از جمله دانشگاه تهران، دانشگاه هاروارد و دانشگاه سوربن مشغول بود.
آثار و نوشته‌ها
زرینکوب بیش از 40 کتاب و صدها مقاله در زمینه تاریخ، ادبیات و فرهنگ ایران منتشر کرده است. برخی از مهم‌ترین آثار او عبارتند از:
– دو قرن سکوت: یکی از مشهورترین و جنجالی‌ترین آثار زرینکوب که به بررسی وضعیت ایران پس از حمله اعراب و فروپاشی سلسله ساسانیان می‌پردازد.
– تاریخ ایران بعد از اسلام: کتابی جامع درباره تاریخ ایران از ظهور اسلام تا قرون میانه.
– سرّ نی: پژوهشی در باب عرفان و زندگی مولانا جلال‌الدین بلخی، که به زبان ساده و شیوا نوشته شده و به معرفی عرفان اسلامی کمک شایانی کرده است.
– بامداد اسلام: اثری دیگر در زمینه تاریخ اسلام که به بررسی نخستین سال‌های اسلام و تاثیر آن بر ایران پرداخته است.
سبک نگارش و رویکرد پژوهشی
زرینکوب در آثار خود رویکردی علمی و تاریخی را با نثری ادبی و زیبا ترکیب می‌کرد. او به نقد منابع تاریخی و ادبیات کلاسیک ایران پرداخت و تلاش کرد از دیدگاهی بی‌طرفانه به تحلیل تحولات اجتماعی و فرهنگی بپردازد. روش پژوهش او مبتنی بر تحلیل اسناد تاریخی و تطبیق آن‌ها با متون ادبی بود، که به آثارش ارزش علمی بالایی بخشید.
جایگاه فرهنگی زرینکوب
زرینکوب نه تنها در ایران بلکه در سطح بین‌المللی نیز به عنوان یک پژوهشگر برجسته شناخته می‌شود. او توانست با آثار خود پلی میان ادبیات کلاسیک و پژوهش‌های علمی معاصر ایجاد کند و به طور همزمان در حوزه‌های تاریخ، فلسفه، ادبیات و عرفان اسلامی فعالیت داشته باشد.
میراث و تأثیرات
دکتر زرینکوب نه تنها با آثار خود بر دانشجویان و محققان تأثیر گذاشت، بلکه به عنوان یک استاد دانشگاه و پژوهشگر، نسل‌های زیادی از علاقه‌مندان به تاریخ و ادبیات را پرورش داد. او همواره به ارتقای سطح علمی و فرهنگی جامعه توجه داشت و تا آخرین روزهای زندگی به تحقیق و نوشتن ادامه داد. زرینکوب با پشتکار و تعهد علمی خود توانست به یکی از ستون‌های فرهنگی و ادبی معاصر ایران تبدیل شود.
دانلود تمام کتاب‌های عبدالحسین زرینکوب
در کافه کتاب بخوانید:
دیو بوشاسپ در اساطیر ایرانی
در پاسخ بدخواهان
خاطرات امیرعباس هویدا
در پیرامون ادبیات
عباس میرزا
ده سال در عدلیه
حاجی‌های انباردار
رفورمیسم چپ
