جاده ابریشم تا قرن پانزدهم میلادی به‌مدت ۱۷۰۰ سال، بزرگ‌ترین شبکهٔ بازرگانی دنیا بود.
این راه از شهرستان “توان هوانگ” در چین به ولایت “کانسو” می‌آمد و از آنجا داخل ترکستان شرقی امروزی می‌شد و از درون آسیای مرکزی می‌گذشت و از راه “بیش‌بالیغ” و “آلمالیغ” و “اترار” به “سمرقند” و “بخارا” می‌رسید.
در بخارا قسمت اصلی آن از راه “مرو”، “سرخس”، “نیشابور”، “گرگان” ، “بام” و “صفی‌آباد” به “ری” می‌آمد و سپس به “قزوین” و “زنجان” و “اردبیل” و “تبریز” و “ایروان” می‌رفت و از ایروان به “ترابوزان” یا به یکی از بندرهای “شام” پایان می‌گرفت. قسمت فرعی این راه از سمرقند به خوارزم و از خوارزم به “سرای” و “هشترخان” و از آن جا به کنار رودخانهٔ «دن» و بندرهای دریای “آزف” پایان می‌یافت.
مهم‌ترین کالایی که از ایران می‌گذشت، ابریشم بود، اما چون ایرانیان مقدار بسیاری از ابریشم خام چین را که وارد می‌کردند، به خود تخصیص می‌دادند می‌توانستند فراورده‌های خویش را به هر بهایی که بخواهند، به کشورهای باختر زمین بفروشند.
نخستین کسی که نام راه ابریشم را در سال ۱۸۷۷ میلادی، برای این مسیرها برگزید، جغرافی‌دان آلمانی «فردیناند ریختوفن» بود. وی به سبب حمل ابریشم چین از این راه به دریای مدیترانه و مناطق گوناگون دیگر بین راه این نام را برگزید.
در کافه کتاب بخوانید:
تزار نیکلای دوم
گنبد حلبی
نیایش‌ها
دو اقلیم
فتنه‌های بیدار
عروس این فیلم مرده است
همه‌چیز درمورد جاده ابریشم
جاده ابریشم یک شبکه تجاری باستانی بود که برای بیش از هزار سال، شرق و غرب جهان را به هم متصل می‌کرد. این شبکه شامل مجموعه‌ای از مسیرهای زمینی و دریایی بود که از چین شروع می‌شد و به مناطق مختلفی در آسیا، آفریقا و اروپا می‌رسید. نام “جاده ابریشم” برگرفته از کالای اصلی‌ای است که از طریق این مسیرها جابجا می‌شد: ابریشم چینی.
تاریخچه
جاده ابریشم در دوران امپراتوری هان (۲۰۶ پیش از میلاد تا ۲۲۰ میلادی) به شکلی رسمی مورد استفاده قرار گرفت. امپراتور هان وو، با فرستادن سفیرانی به غرب، سعی در ایجاد ارتباطات تجاری و دیپلماتیک با امپراتوری‌های دیگر داشت. این مسیرها به تدریج گسترش یافتند و شهرها و مراکز تجاری بزرگی در طول این راه‌ها شکل گرفتند.
مسیرهای جاده ابریشم
جاده ابریشم شامل چندین مسیر زمینی و دریایی بود. مسیرهای زمینی از چین، از طریق آسیای میانه، به ایران و سپس به مدیترانه می‌رسیدند. مسیرهای دریایی نیز از بنادر چین، از طریق اقیانوس هند، به شبه‌جزیره عربستان و شرق آفریقا می‌رسیدند.
کالاها و فرهنگ‌ها
جاده ابریشم تنها برای تجارت ابریشم نبود؛ بلکه کالاهای متنوعی همچون ادویه‌ها، سنگ‌های قیمتی، چای، کاغذ، و سفال از طریق این مسیرها جابجا می‌شدند. علاوه بر کالاها، ایده‌ها، دانش، دین‌ها و فرهنگ‌ها نیز از طریق این مسیرها منتقل می‌شدند. بودیسم از هند به چین و دیگر نقاط آسیای شرقی از طریق جاده ابریشم گسترش یافت.
اهمیت تاریخی جاده ابریشم
جاده ابریشم نقشی بسیار مهم در توسعه تمدن‌های مختلف داشت. این مسیرها موجب ارتباط فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی بین ملل مختلف شدند. همچنین، موجب گسترش دانش و تکنولوژی‌های مختلف از جمله فنون پزشکی، معماری و علوم شدند.
افول و احیا
جاده ابریشم با ظهور مسیرهای دریایی جدید در قرون وسطی و با افزایش قدرت دریانوردان اروپایی در قرون ۱۵ و ۱۶ میلادی به تدریج اهمیت خود را از دست داد. اما در سال‌های اخیر، دولت چین با طرح “یک کمربند، یک راه” سعی در احیای این مسیرها و ایجاد شبکه‌ای جدید از جاده‌های تجاری و اقتصادی دارد که بتواند مجدداً نقش ارتباطی بین آسیا، آفریقا و اروپا را ایفا کند.
جاده ابریشم با تمام ابعاد تاریخی و فرهنگی خود، یکی از مهم‌ترین میراث‌های تمدنی بشر است که تأثیرات آن همچنان در جوامع امروزی قابل مشاهده است.
