کتاب ارزشمند “برگزیده و شرح کلیله و دمنه” اثری است گرانسنگ که توسط سیدعلی نقیزاده گردآوری و تالیف شده است.
کمتر کسی است که کتاب کلیله و دمنه را نشناسد. این کتاب مجموعهای از داستانهای آموزنده و پندآمیز است که از زبان حیوانات بیان میشود. دو کاراکتر اصلی آن دو روباه به نامهای کلیله و دمنه میباشند.
اصل این کتاب (که امروز موجود نیست) برآمده از سرزمین هندوستان است. در زبان سانسکریت به آن «پنجه تَنتَره» میگفتند. در زمان پادشاهی خسرو انوشیروان ساسانی این کتاب به ایران آورده شد و به زبان پارسی ترجمه گشت. برزویه طبیب مروْزی، از اندیشمندان دوران ساسانی این کتاب را ترجمه کرد. او البته برای ترجمه این اثر، تنها از کتاب «پنجه تَنتَره» استفاده نکرد. بلکه بسیاری از دیگر حکایات و روایات مشهور هندی را نیز بر آن افزود و بدینگونه از نابودی آنها جلوگیری کرد.
این کتاب یکی از کتابهایی بود که پس از اسلام، با خوشاقبالی از انقراض نجات یافت. چرا که ابنمقفع، داشنمند بزرگ ایرانی، آن را -در کنار دهها کتاب ایرانی دیگر- از زبان پارسی میانه به عربی (که زبان معمول و مرسوم آن عصر گردیده بود) به عربی ترجمه کرد. چه اگر این ترجمه نبود، در حدود دویست سالی که زبان پارسی در ایران روبهفراموشی نهاده بود، ممکن بود این اثر عمیق برای همیشه نابود شود.
نسخهای از کلیله و دمنه که ابنمقفع به عربی برگردانده بود، در در زمان سامانیان و احیای زبان شیرین پارسی، توسط ابوالفضل بلعمی (پدر ابوعلی بلعمی مشهور که نویسنده کتاب تاریخ بلعمی بود) مجددا از عربی به پارسی ترجمه گردید. رودکی شاعر بزرگ ایرانی نیز در قرن چهارم هجری، کلیله و دمنه را از روی نسخه بلعمی، منظوم ساخت. شوربختانه این منظومه در طول زمان از بین رفت و امروز از آن بیبهرهایم.
بعدها چندینبار دیگر نیز کتاب کلیله و دمنهای که ابنمقفع از پارسی میانه به عربی ترجمان کرده بود، توسط ادبای ایرانی از عربی به فارسی ترجمه گردید که مهمترین آنها ترجمه نصراللهمنشی است که در نیمهدوم حکومت غزنویان میزیست.
کتاب حاضر، گزیدهای است از حکایتهای جاودانه و بینظیر کلیله و دمنه. این کتاب توانسته است تا بهترین حکایات این کتاب کهنسال را به زبانی امروزی و به دور از تکلف، برای مخاطبین نسل جوان گردآوری کرده و گوشهای از دریای بیکران فرهنگ و ادب ایرانی را به نسل گریزان از مطالعهی امروزین، پیوند دهد.
مطالعه کتاب برگزیده و شرح کلیله و دمنه را به دوستداران فرهنگ و تمدن شرقی و پژوهندگان ادب پارسی، پیشنهاد میکنیم.
دانلود کتابهای جایگزین:
بهدلیل داشتن حقنشر، این کتاب دارای نسخهالکترونیک نیست.
برای تهیه نسخه چاپی کتاب، به کتابفروشیهای سراسر کشور مراجعه کنید.