همه مورخان بر این عقیده متفق هستند که کوروش کبیر بزرگترین پادشاه تمام ادوار است. او فردی بود عادل، دادگر، بزرگمنش و البته مقتدر، نیرومند و به لحاظ نظامی یک نابغهی بیهمتا. چنین فردی در تمام تاریخ بینظیر است و نمونه مشابه ندارد. لذا اکثر قریب به اتفاق محققان و پژوهشگران علاقمند به تحقیقات تاریخی درمورد این شخصیت بزرگ میباشند.
کوروش بزرگ، نمونه یک شاه آرمانی
کوروش را یک پادشاه به شدت بزرگ میدانند. گزنفون در کتاب کوروشنامه به تحسین این پادشاه بزرگ پرداخته و بزرگان معاصر نظیر هگل و ویل دورانت، کوروش را شاهکار خلقت میدانند.
البته افرادی نظیر داریوش بزرگ، اسکندر مقدونی، ژولیوس سزار، چنگیز مغول و… در تاریخ بسیار دیده میشوند که سرزمینهایی را فتح کرده و گستره قلمرو تحت حکومتشان حتی از کوروش نیز فراتر رفته بود، اما هیچیک از این افراد به لحاظ خلق و خو و عدالت و دادگری، نتوانستند حتی نزدیک به کوروش باشند.
خلقیات کوروش است که وی را ممتاز از دیگران کرده است. این شخصیت در تمام تاریخ ما ستوده شده و کتابهای بسیاری در وصف او نگارش یافته است که در کافه کتاب بسیاری از آنها را میتوانید مشاهده کنید: دانلود تمام کتابهای مربوط به کوروش بزرگ.
کتیبههای کوروش در پاسارگاد
امروزه در پاسارگاد 2 کتیبه از کوروش باقی مانده و قابل خواندن است. این دو کتیبه هر دو دارای متنهای یکسانی هستند:
«منم کوروش، شاه هخامنشی»
یک جمله در عین سادگی و ابهت که نشاندهنده روحیات و خلق و خوی بینظیر کوروش است: پادشاهی به شدت مقدتر و در عین حال فروتن. جز این چه میتوان از این شخصیت بزرگ انتظار داشت؟
البته فقط این نیست! بر پایه نظر جهانگردان و مورخان وجغرافیداتانی که در دوران هخامنشی به ایران آمده و از پاسارگاد دیدن کردهاند، دست کم دو کتیبه دیگر از کوروش در پاسارگاد وجود داشته که امروز شوربختانه از بین رفته است.
برای آگاهی از متن این دو کتیبه پیشنهاد میشود تا کتاب کتیبههای کوروش را مطالعه کنید. در این کتاب متن تمام کتیبههای موجود در پاسارگاد آمده است:
کتاب کتیبههای کوروش، همچنین دربردارنده متن تمامی دیگر کتیبهها و سنگنبشتههای کوروش بزرگ میباشد.
مقبره کوروش بزرگ در پاسارگاد
آرامگاه کوروش یک آرامگاه یگانه و بینظیر است. این آرامگاه در جنوبغربی کاخهای سلطنتی کوروش واقع شده و در سبک معماری بیهمتاست. البته چند نمونه آرامگاه مشابه با کیفیت پایینتر نیز شبیه به آرامگاه کوروش در فلات ایران وجود دارد. پیشتر در این مورد سخن راندهایم:
همچنین درمورد ستگ قبر کوروش و کتیبهای که در آنجا باشنده بود، مطالبی در تاریخ آمده است. در یک مقاله کامل به این موضوع پرداختهایم که میتوانید از این لینک آن را مطالعه کنید: متن سنگ قبر کوروش.
به طور کلی آرامگاه بسیار زیبا و شگفتانگیز کوروش در پاسارگاد، شاهکار معماری ایرانی و یکی از جاذبههای گردشگری ماست. در کتاب کتیبههای کوروش آمده است که اسکندر مقدونی به این مکان احترام ویژهای میگذاشت.
هخامنشیان، افتخار تاریخ ایران زمین
در تاریخ ما هخامنشیان جایگاه ویژهای دارند. سلسله هخامنشی را اولین حکومت منظم در جهان میدانند. به گونهای که امروزه تقریبا تمام مظاهر سیاسی حکومتها برگرفته از شیوههای حکومتداری هخامنشیان است.
این اولین بار هخامنشیان بودند که کشور را به چندین ایالت و استان تقسیم کردند. آنها بودند که برای اداره امور از وزرا جهت مشورت به شاه بهره بردند و همچنین سلسله هخامنشی بانی سرویسهای خدماتی فوقالعادهای نظیر پستخانه بود.
مجموع این تدابیر هوشمندانه در کشورداری بود که باعث شد تا هخامنشیان به بزرگترین کشور تاریخ تبدیل بشوند. به گونهای که در دنیای شناخته شده زمان خود، 44٪ از جمعیت دنیا در زیر پرچم ایران هخامنشی زندگی میکرد. یعنی از هر دو نفر، یک نفر تابعیت ایرانی داشت.
شکوه و قدرت و صلابت و عظمت ایران در این دوره را میتوانید در نقشه ایران در زمان هخامنشیان مشاهده بفرمایید.
کوروش بزرگ، پدر ایران زمین
از مجموع آثار به دست آمده از دوران باتاسن نظیر سنگنبشتههای هخامنشی و کتبی نظیر تاریخ هرودوت، میتوان به جایگاه ویژه کوروش در تاریخ پی برد.
هرودوت میگوید که کوروش پدر ایرانیان بود. گزنفون کوروش را نخستین قانونگذار عادل در جهان قلمداد کرد. تمام مردم جهان باستان به کوروش به شدت احترام میگذاشتند و این در متن کتیبههای کوروش در پاسارگاد و دیگر کتیبههای هخامنشی و همچنین در متن کتابهای یونانی و رومی به خوبی قابل مشاهده است.
امروزه نیز ایرانیان با افتخار خود را فرزندان کوروش میدانند. جایگاه کوروش بزرگ در تاریخ ایران از دوران باستان تا دوران معاصر جایگاه ویژهای است و همواره ما به داشتن چنین پدر ارجمند و ارزشمندی مفتخر هستیم.
راه کوروش، راه عدالت و انسانیت بود. کوروش به همه انسانها فارق از رنگ و ملیت و قومیت و مذهب و نژاد و مرام و مسلکشان، یکسان برخورد میکرد. از نظر او یک پارسی با یک بابلی و یک یونانی و یک خراسانی هیچ تفاوتی نداشت.
همین خلق و خوی بینظیر شاهنشاه کوروش بزرگ هخامنشی بود که نام او را نه تن ا در تاریخ ایران زمین، که در کل تاریخ بشریت تا ابد جاودانه ساخت.